Dwie godziny religii lub etyki obowiązkowe dla każdego ucznia? Sejm zajmie się projektem
W Sejmie odbędzie się pierwsze czytanie obywatelskiego projektu o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy – Prawo oświatowe, czyli tzw. projektu „Tak dla religii i etyki w szkole”. Autorzy projektu, Stowarzyszenie Katechetów Świeckich, proponują, aby obowiązkowe były dwie godziny religii lub etyki w tygodniu. Wymiar mógłby być zmniejszony do jednej godziny tygodniowo jedynie za zgodą właściwego biskupa diecezjalnego Kościoła katolickiego oraz władz zwierzchnich właściwego Kościoła lub innego związku wyznaniowego.
Kogo dotyczy obowiązek? Przedszkola i szkoły podstawowe na liście
Lekcje religii miałyby być obowiązkowe w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, z wyjątkiem szkół dla dorosłych. Rodzic lub pełnoletni uczeń musiałby do 10 lipca każdego roku złożyć oświadczenie o uczęszczaniu na religię zamiast na etykę lub odwrotnie. Uczeń mógłby też uczęszczać na oba zajęcia. Regulacje dotyczyłyby szkół publicznych, niepublicznych i prywatnych.
Ocena z religii na świadectwie i wliczana do średniej? Rewolucyjne zmiany w projekcie
Projekt zakłada, że ocena z religii lub etyki będzie umieszczana na świadectwie szkolnym, uwzględniana przy promocji do następnej klasy i wliczana do średniej ocen. Tak jak obecnie za podstawę programową religii i podręczniki odpowiadałyby właściwe władze Kościołów i innych związków wyznaniowych.
Przyjęto też, że szkoła zorganizuje naukę religii w grupie obejmującej uczniów danej klasy, jeżeli na naukę religii w danej klasie zgłosi się nie mniej niż siedmioro uczniów. Jeśli zgłosi się ich mniej z danej klasy, szkoła zorganizuje naukę religii w grupie międzyoddziałowej lub grupie międzyszkolnej lub w pozaszkolnym punkcie katechetycznym. Projekt ustawy dopuszcza łączenie uczniów, jednakże w grupie nie może ich być więcej niż 24.
Nauczyciel religii wychowawcą klasy? Projekt daje dyrektorowi wolność wyboru
Projekt pozostawia dyrektorowi szkoły wolność wyboru wychowawcy klasy także spośród nauczycieli uczących religii. Ponadto nauczyciel religii mógłby organizować spotkania z rodzicami uczniów również poza wyznaczonymi przez szkołę zebraniami ogólnymi, wcześniej ustalając z dyrektorem szkoły termin i miejsce planowanego spotkania.
Wskazano, że w przypadku prowadzenia zajęć religii więcej niż jednego Kościoła lub innego związku wyznaniowego powinny one dążyć do ustalenia wspólnego terminu rekolekcji. Projekt ustawy gwarantuje także możliwość umieszczania w pomieszczeniach szkolnych krzyży, powielając w tym zakresie przepisy rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu organizacji lekcji religii.
Ile ludzi chodzi do kościoła w Polsce? W których województwach?
Zobacz najnowsze dane na mapach poniżej
Ile będzie kosztować obowiązkowa religia lub etyka? Kwota zwala z nóg!
Na podstawie danych przedstawionych przez Główny Urząd Statystyczny w 2023 r. za rok szkolny 2022/2023 szacuje się, że kwestia regulowana w projekcie wywoła skutki finansowe dla budżetu państwa w wysokości ok. 141,7 mln zł w roku szkolnym 2025/2026. Do analizy średniego wynagrodzenia uwzględniono szacowane średnie wynagrodzenie nauczycieli początkujących, mianowanych i dyplomowanych, które w 2025 r. (koszt pracodawcy) wyniesie 9837,94 zł. Przyjmuje się ponadto, że na lekcje etyki uczęszczać będą niemal wyłącznie wszyscy obecnie niezapisani na lekcje religii. Liczba etatów katechetów wynosi obecnie około 26 000, nauczycieli etyki zaś 4000.
Dlaczego religia lub etyka jest tak ważna? Twórcy projektu tłumaczą
Celem projektu, zdaniem jego twórców, jest zapewnienie młodzieży intelektualnego rozwoju dzięki stworzeniu przestrzeni umożliwiającej dyskurs o prawdzie, dobru i złu niezależnie od teologicznych, filozoficznych czy etycznych jego fundamentów. Zaznaczono w nim, że „młodzież, która wskutek niedostatecznej inkulturacji pozostaje poza optymalnym obszarem oddziaływania kultury, jest bardziej narażona na ryzykowne zachowania, w tym autodestrukcyjne i przestępcze”. Dodano, że „wiedza religijna i etyczna ma funkcję kulturotwórczą, pomaga rozumieć i twórczo rozwijać trendy kulturowe oparte na ładzie społecznym i moralnym oraz szacunku w relacjach międzyludzkich”.
Co z obecnymi zmianami w organizacji lekcji religii i etyki?
W ostatnim czasie MEN wprowadziło zmiany w organizacji lekcji religii i etyki. Pierwsze weszły w życie z początkiem poprzedniego roku szkolnego – 2024/2025. Od września zajęcia te mogą odbywać się w grupach międzyoddziałowych, a ocena z nich nie jest wliczana do średniej na świadectwie szkolnym. Ostatnia zmiana weszła w życie od 1 września br. – religia lub etyka odbywają się w wymiarze jednej godziny tygodniowo – bezpośrednio przed lub po obowiązkowych zajęciach edukacyjnych. Zasada nie obowiązuje w tych oddziałach szkoły podstawowej, w których – na 15 września tego roku szkolnego – wszyscy uczniowie uczęszczają na lekcje religii lub etyki.
