Jakie dokumenty trafiły do Archiwum Państwowego?
Archiwum Państwowe zyskało nowy, cenny zbiór dokumentów, nazwany „Zbiorem dokumentów Sobieskich i Kościuszków”. To wydarzenie o ogromnym znaczeniu dla polskiej kultury. Moment niezwykle ważny nie tylko dla środowiska archiwalnego, ale przede wszystkim dla całego społeczeństwa. Dzięki pracy i zaangażowaniu archiwistów do Archiwów Państwowych trafiają materiały, które przez dziesięciolecia pozostawały poza obiegiem naukowym, w prywatnych kolekcjach. Dziś zyskują one należne im miejsce w polskim dziedzictwie kulturowym. Każdy taki zbiór jest jak powrót utraconej części narodowej pamięci – podkreślił dr Paweł Pietrzyk, naczelny dyrektor Archiwów Państwowych.
Wśród dokumentów związanych z rodziną Jana III Sobieskiego znajdują się różnorodne akta, kwity oraz bogata korespondencja, zarówno rodzinna jak i polityczna. Materiały te nigdy wcześniej nie były wykorzystywane w badaniach historycznych, co czyni je wyjątkowo wartościowymi. Dokumenty te pierwotnie przechowywane były w Archiwum Radziwiłłów, a ich osiemnastowieczne sygnatury świadczą o ich pochodzeniu. Jednakże pod koniec XIX wieku trafiły do nieznanego kolekcjonera.
Co zawierają dokumenty Kościuszki?
Druga część zbioru to dokumenty związane z rodziną Tadeusza Kościuszki, datowane na lata 1543-1743, oraz materiały dotyczące jego działalności wojskowej. Obejmują one dokumenty z czasów wojny z Rosją w obronie Konstytucji 3 maja oraz powstania kościuszkowskiego. Szczególnie cenne są raporty wojskowe z tego okresu, w tym te składane przez księcia Józefa Poniatowskiego Kościuszce. Wśród wystawców dokumentów można znaleźć generałów takich jak Jan Henryk Dąbrowski, Józef Jasiński, Karol Kniaziewicz i Józef Zajączek. Zbiór dokumentów Sobieskich i Kościuszki to wyjątkowe źródło wiedzy o dwóch wielkich postaciach naszej historii, które w różnych epokach symbolizowały wolność i niepodległość Rzeczypospolitej. Wiele z tych źródeł nigdy nie było przedmiotem badań historycznych. Ich analiza pozwoli nie tylko pogłębić wiedzę o epoce, ale również zweryfikować niektóre fakty historyczne. Odzyskiwanie, zabezpieczanie i udostępnianie dziedzictwa dokumentacyjnego to nasza misja, którą realizujemy z dumą i poczuciem odpowiedzialności. Dlatego deklaruję, że po zakończeniu niezbędnych prac konserwatorskich i opracowaniu naukowym, kopie cyfrowe wszystkich tych dokumentów zostaną udostępnione w domenie publicznej – zaznaczył dr Pietrzyk.
Jakie znaczenie ma to odkrycie dla polskiej historii?
Robert Kostro, dyrektor Archiwum Głównego Akt Dawnych, podkreślił znaczenie tego odkrycia. Archiwum Główne Akt Dawnych posiada najważniejsze polskie dokumenty historyczne, w tym zwłaszcza związane z historią Dawnej Rzeczypospolitej. Pozyskanie bezcennych dokumentów związanych z polskimi bohaterami narodowymi – Janem III Sobieskim oraz Tadeuszem Kościuszką jest wspaniałym uzupełnieniem naszego zasobu, w znacznej części zniszczonego przez Niemców podczas II wojny światowej – powiedział Robert Kostro.
Nowo odkryte dokumenty stanowią nieocenione źródło wiedzy o dwóch kluczowych postaciach w historii Polski. Ich analiza może przyczynić się do rewizji niektórych faktów historycznych oraz wzbogacenia wiedzy na temat epok, w których żyli Sobieski i Kościuszko. Dzięki pracy archiwistów, te cenne dokumenty będą dostępne dla przyszłych pokoleń, co umożliwi dalsze badania i odkrycia w polskiej historii.
Źródło PAP.
