Jak zmieniły się koszty gospodarki odpadami w Polsce?
Analiza przygotowana przez Główny Urząd Statystyczny pokazuje, że w ciągu ostatnich pięciu lat wydatki na zagospodarowanie odpadów komunalnych w Polsce znacznie wzrosły. W 2019 roku koszt ten wynosił 560 zł za tonę, podczas gdy w 2024 roku osiągnął już 970 zł. Oznacza to wzrost o ponad 70 procent. Najbardziej znaczące podwyżki odnotowano w województwach zachodniopomorskim i dolnośląskim, gdzie wydatki te wzrosły ponad dwukrotnie.
Mazowsze wyróżnia się na tle innych regionów, ponieważ wzrost kosztów wyniósł tam jedynie 10 procent. Jednakże, już w 2019 roku koszty zagospodarowania odpadów w tym regionie były o połowę wyższe niż średnia krajowa, co wpływa na mniejszą dynamikę wzrostu.
Jak wzrost kosztów wpływa na mieszkańców?
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego, wzrost wydatków na gospodarkę odpadami przekłada się bezpośrednio na mieszkańców. W 2024 roku przeciętny Polak wydał na ten cel 366 zł. Najwyższe koszty ponosili mieszkańcy województw dolnośląskiego, zachodniopomorskiego i lubuskiego, gdzie wydatki wyniosły odpowiednio 494 zł, prawie 424 zł i 405 zł. Z kolei najniższe koszty odnotowano w województwach świętokrzyskim, lubelskim i podkarpackim, gdzie wynosiły one odpowiednio niespełna 230 zł, 264 zł i 280 zł.
Jakie są dane dotyczące produkcji odpadów?
W 2024 roku w Polsce wytworzono 14,2 miliona ton odpadów komunalnych, co stanowi wzrost o 5,3 procent w porównaniu do roku poprzedniego. Średnio na jednego mieszkańca przypadało 377 kilogramów odpadów, co oznacza wzrost o 90 kilogramów w porównaniu do 2014 roku. W ciągu ostatniej dekady trzykrotnie zwiększyła się ilość odpadów zbieranych selektywnie, podczas gdy ilość odpadów zmieszanych pozostała niemal na tym samym poziomie.
Deficyt w systemach gospodarki odpadami
Według Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych, systemy gospodarki odpadami w samorządach zakończyły 2024 rok z rekordowym deficytem wynoszącym 1,1 miliarda złotych. Problem zrównoważenia budżetów dotknął 1 099 gmin wiejskich, 564 gmin miejsko-wiejskich, 182 gmin miejskich oraz 51 miast na prawach powiatu.
Wzrost kosztów oraz deficyt systemów gospodarki odpadami w Polsce stanowią istotne wyzwanie dla samorządów, które muszą znaleźć sposoby na zrównoważenie swoich budżetów w obliczu rosnących wydatków.
Źródło PAP.
