W serialu Matylda ludzkie namiętności przeplatają się z ważnymi wydarzeniami historycznymi. To opowieść o walce o prawa, honor i najwyższą cnotę, jaką jest miłość. W środku toczącej się emancypacji kobiet, współpracy z zaborcą i emigracją zarobkową poznajemy tytułową bohaterkę - niespełna osiemnastoletnią Matyldę Bilińską, córkę byłego powstańca, zamożnego ziemianina zesłanego na Sybir. Młoda szlachcianka nie akceptuje świata takim, jakim jest. Buntuje się wobec utartych reguł i wierzy w to, że może oczekiwać od życia więcej, niż dostaje. Jej postawa nie jest jednak mile widziana w społeczeństwie. To przysporzy jej wielu kłopotów.
Matylda - odcinek 11
Michał wraca z aresztu i wypytuje ojca o matkę Matyldy. Dochodzi między nimi do bójki, podczas której przypadkowy strzał trafia Michała. Doktor Schellman przyjeżdża tylko po to, by potwierdzić zgon. Rubin utrzymuje, że syn popełnił samobójstwo, ale Matylda i Boden w to nie wierzą. Podczas pogrzebu wydaje się, że Rubin przeżywa moment ekspiacji, ale na krótko. Tymczasem Tadeusz Biliński wraca. Najpierw odwiedza ukochanego Matyldy, a potem zjawia się w Brzezinie. Jego wizyta wzbudza niepokój Witolda i Heleny. Za Bilińskim rozesłany został bowiem list gończy, w związku z czym musi on ukrywać się w stodole. Helena boi się, ze ktoś na nich doniesie. U Bodena zjawiają się żandarmi w poszukiwaniu Bilińskiego, a doktor natychmiast jedzie poinformować o tym Różańskich. Tadeuszowi udaje się namówić Witolda do złożenia wizyty Rubinowi, celem wyrównania rachunków z przeszłości. Przyłączają się do nich Boden i Adam, który odzyskał siły po pojedynku.
Jeremi Wicher jest zdecydowany jechać do Ameryki i porządkuje wszystkie swoje sprawy. Jest przekonany, że Ada pojedzie razem z nim, ale ona woli zostać w Brzezinie. Wicher uważa, że robi to ze względu na Rubina, o czym plotkują ludzie we wsi. Z kolei Matylda postanawia oddać ubrania po Michale biednym. Izabella uświadamia Matyldzie, że jako wdowa może teraz rozporządzać swoim życiem. Rozochocony alkoholem i opiatami Rubin nabiera chęci na cielesne igraszki i wzywa do siebie Adę. W obronie dziewczyny staje Matylda, ale płaci za to ogromną cenę, bo to na niej skupia się gniew Rubina. Kiedy Matylda chce opuścić pałac, Rubin usypia ją eterem. Doprowadzona do ostateczności Ada postanawia obnażyć się przed Wichrem i pokazać mu rany zadane przez Rubina. Wicher chce pomścić narzeczoną i biegnie z siekierą do pałacu. W tym samym czasie Biliński, Witold, Adam i Boden jadą tam konno. Na miejscu okazuje się, że Rubin zbiegł. Nie ma też Matyldy, która odzyskuje przytomność u boku Rubina w jego powozie.
