Jesienna chandra? Psycholog podpowiada, jak odzyskać równowagę i czas dla siebie

2025-10-29 19:34

Jesień to pora roku, która dla wielu osób oznacza większe zmęczenie i spadek nastroju. Po wakacyjnej przerwie tempo życia gwałtownie przyspiesza: dzieci wracają do szkoły, zaczynają zajęcia dodatkowe, a rodzice muszą sprostać wyzwaniom związanym z pracą i domową logistyką. Do tego dochodzą krótsze i zimniejsze dni, mniej słońca oraz często deszczowa pogoda. Wszystko to sprawia, że łatwiej czujemy się przeciążeni i zniechęceni.

Jesienią nasz organizm działa w innych warunkach biologicznych. Mniejsza ilość światła obniża poziom energii i sprzyja obniżonemu nastrojowi. Niektóre dostępne źródła mówią, że jesienna chandra dotyka aż co trzeciego Polaka. Jeśli w tym samym czasie rośnie liczba obowiązków, nietrudno o poczucie przytłoczenia – zauważa psycholog Sylwia Jurek, ekspertka marki iRobot.

Obowiązki domowe kontra wellbeing

Prace domowe należą do czasochłonnych i najmniej lubianych elementów dnia codziennego. Jednocześnie aż 71,9 proc. Polek i Polaków, którzy deklarują, że są zadowoleni z życia, ma jednocześnie czysto lub idealnie czysto w domu.

Z perspektywy psychologii porządek działa jak sygnał kontroli. Kiedy otacza nas czyste i uporządkowane środowisko, łatwiej nam radzić sobie z emocjami, bo mózg nie jest przeciążony nadmiarem bodźców. Bałagan sprawia, że szybciej odczuwamy napięcie i trudniej się skoncentrować. Dlatego systematyczne utrzymywanie czystości przekłada się nie tylko na estetykę domu, ale także na poczucie spokoju i bezpieczeństwa. Istotne jest, by znaleźć sposób na utrzymanie porządku przy jak najmniejszym wysiłku – tłumaczy psycholog.

Technologiczni sprzymierzeńcy w domu

Psychologia nawyków pokazuje, że to, co powtarzalne i przewidywalne, zmniejsza poziom stresu. Kiedy wiemy, że pewne zadania są wykonywane automatycznie, spada napięcie związane z „ciągłą listą rzeczy do zrobienia”. Zyskujemy przestrzeń mentalną, którą możemy przeznaczyć na relaks czy relacje z bliskimi. To właśnie w tym kontekście rośnie znaczenie technologii, która przejmuje część codziennych obowiązków.

W jednym z przeprowadzonych badań niemal 19% ankietowanych jako najbardziej nielubiany obowiązek domowy wskazało sprzątanie podłóg3. W ograniczeniu tych monotonnych zadań wspierają nas coraz bardziej popularne – a przy tym coraz bardziej zaawansowane – roboty odkurzająco-mopujące.

Robot sprzątający pracuje samodzielnie, systematycznie i w tle – nie zaburzając naszej codzienności. Dzięki temu nie musimy planować dodatkowego czasu na sprzątanie ani odkładać innych aktywności, które są dla nas ważniejsze. Coraz więcej osób traktuje takie sprzęty jak nowego domownika i nadaje robotom imiona – dodaje ekspertka.

IZABELLA KRZAN przejmuje ESKA.pl

Wsparcia technologicznego mogą udzielić także sprzęty takie jak multicookery czy wolnowary, dzięki którym posiłek gotuje się bez naszego nadzoru. Wystarczy umieścić produkty w urządzeniu i zająć się innymi sprawami. Świetnym rozwiązaniem będą także aromatyzery, zapewniające wieczorny relaks wraz z aromaterapią.

Skoro technologia może odciążyć nas z części zadań, dlaczego nie mielibyśmy z niej skorzystać? Dzięki temu możemy przeznaczyć energię na dbanie o nasz dobrostan w mniej obciążający sposób – podkreśla ekspertka marki iRobot.

Drobne strategie, które robią różnicę

O czym jeszcze warto pamiętać, aby zachować równowagę jesienią? Oto kilka sprawdzonych sposobów:

  • Planowanie tygodnia z wyprzedzeniem – spisanie najważniejszych obowiązków i zajęć dodatkowych na najbliższe dni zmniejsza poczucie chaosu, a także pomaga w rozłożeniu wszystkiego w czasie.
  • Dbanie o zdrową i pełnowartościową dietę – choć w jesienne wieczory łatwo ulegamy pokusom i sięgamy po tzw. comfort food, warto uwzględnić w swoim jadłospisie także sezonowe warzywa, zdrowe białko i tłuszcze.
  • Zapewnienie organizmowi dawki ruchu – spędzenie całej jesieni i zimy na kanapie, to nigdy nie jest dobry pomysł! Nawet lekka aktywność fizyczna wzmaga produkcję endorfin i poprawia nastrój.
  • Delegowanie zadań – podzielenie się choć małymi zadaniami pomaga uniknąć przeciążenia jednej osoby. Dzieci i nastolatki mogą przejąć drobne obowiązki, takie jak wyniesienie śmieci, uruchomienie robota sprzątającego czy przygotowanie listy zakupów. To nie tylko odciąża rodziców, ale też uczy odpowiedzialności.
  • Codzienne, miłe rytuały – spacer, chwila z książką czy kubek gorącej herbaty pomagają się zregenerować i wyciszyć.

Współczesny świat stawia przed nami ogromną liczbę zadań i bodźców. Często mamy wrażenie, że lista rzeczy do zrobienia nie ma końca, a w tym natłoku trudno znaleźć przestrzeń na odpoczynek, rozwijanie pasji czy spokojne chwile z bliskimi. Wielu z nas ma też trudność z delegowaniem obowiązków – wszystko chcemy robić sami i od razu. Pamiętajmy, że korzystanie z różnych form pomocy to przejaw troski o własne granice, a nie słabość. Warto korzystać z rozwiązań, jakie daje nam technologia i świadomie zrezygnować choć z części zadań, by odzyskać czas, zwolnić tempo i pozwolić sobie na wyciszenie  – podsumowuje psycholog Sylwia Jurek.