Wielu Polaków, którzy przez część swojego życia pracowali za granicą, zastanawia się, czy mogą liczyć na dodatkowe pieniądze na emeryturze. Odpowiedź brzmi: tak, ale kluczowe jest zrozumienie zasad. Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie istnieje jedna „łączona” emerytura. W praktyce każde państwo, w którym byłeś ubezpieczony, wypłaca własne, oddzielne świadczenie. Proces ten opiera się na unijnych przepisach o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz międzynarodowych umowach podatkowych.
Jak uzyskać prawo do emerytury z zagranicy?
Aby nabyć prawo do emerytury, trzeba zazwyczaj przepracować określoną liczbę lat. Co jeśli w żadnym kraju nie masz wystarczającego stażu? Tu z pomocą przychodzi zasada sumowania okresów ubezpieczenia. Jeśli pracowałeś w kilku krajach UE/EFTA, instytucje ubezpieczeniowe zliczą wszystkie te okresy, aby ustalić, czy spełniasz warunek stażu.
Przykład: Jeśli w Polsce do nabycia uprawnień brakuje Ci 2 lat, a pracowałeś 5 lat w Niemczech, te niemieckie lata zostaną doliczone do Twojego stażu w Polsce. Pamiętaj jednak, że każde państwo wypłaci świadczenie proporcjonalnie do okresów przepracowanych na jego terytorium.
Emerytura z zagranicy. Jak nie płacić podwójnego podatku?
Otrzymywanie dwóch emerytur rodzi pytanie o podatki. Kluczowe jest tu ustalenie rezydencji podatkowej. Jeśli mieszkasz w Polsce, co do zasady musisz tu rozliczać wszystkie swoje dochody, także te z zagranicy. Aby uniknąć podwójnego opodatkowania, należy sięgnąć do właściwej Umowy o Unikaniu Podwójnego Opodatkowania (UPO), zawartej między Polską a krajem, z którego otrzymujesz świadczenie.
Umowy te przewidują dwie główne metody rozliczeń:
- Metoda wyłączenia z progresją – dochód z zagranicznej emerytury jest w Polsce zwolniony z podatku, ale jego wysokość wpływa na stawkę procentową podatku dla dochodów opodatkowanych w Polsce (np. polskiej emerytury).
- Metoda zaliczenia proporcjonalnego (kredyt podatkowy) – dochód z zagranicy jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku możesz odliczyć podatek zapłacony za granicą (do wysokości limitu).
Aktualny wykaz umów UPO znajdziesz na oficjalnej stronie Ministerstwa Finansów (podatki.gov.pl).
Ważne! Tego nie zakładaj z góry
Rozliczając zagraniczną emeryturę, musisz pamiętać o kilku pułapkach:
- Ulga abolicyjna nie dotyczy dochodów z emerytur. Ministerstwo Finansów wprost wskazuje, że nie można z niej skorzystać w tym przypadku.
- Efekt podatkowy zależy od konkretnej umowy UPO. Nie zakładaj, że Twoja emerytura będzie zwolniona z podatku w Polsce – zawsze sprawdzaj umowę dla kraju, z którego otrzymujesz świadczenie
Emerytura z Polski i zagranicy – instrukcja krok po kroku
- Ustal, czy jesteś polskim rezydentem podatkowym. To kluczowe dla określenia obowiązków wobec polskiego urzędu skarbowego.
- Odszukaj właściwą umowę UPO dla kraju, z którego otrzymujesz emeryturę. Sprawdź w niej, które państwo ma prawo opodatkować świadczenie i jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania obowiązuje.
- Złóż wniosek o emeryturę. W przypadku krajów UE/EFTA wystarczy jeden wniosek złożony w instytucji ubezpieczeniowej kraju zamieszkania.
- Przygotuj niezbędne dokumenty, w tym potwierdzenia okresów ubezpieczenia za granicą oraz formularz unijny E 207 PL.
- Gdzie złożyć wniosek o emeryturę? [FAQ]
- Jeśli pracowałeś w krajach UE/EFTA i mieszkasz w jednym z nich, składasz jeden wniosek w instytucji ubezpieczeniowej kraju zamieszkania. Instytucje same przekażą sobie dokumenty. Jeśli mieszkasz w Polsce, ale pracowałeś wyłącznie za granicą, wniosek możesz złożyć bezpośrednio do instytucji zagranicznej lub za pośrednictwem ZUS.
