Rok szkolny 2025/2026 startuje! Co nowego czeka uczniów?

W poniedziałek, 1 września, oficjalnie rozpoczyna się rok szkolny 2025/2026. Uroczystości inauguracyjne odbędą się w całej Polsce, a pierwszy dzwonek zabrzmi dla około 396 tysięcy uczniów rozpoczynających naukę w pierwszych klasach szkół podstawowych.

Inauguracja roku szkolnego pod patronatem władz

Prezydent Karol Nawrocki wraz z pierwszą damą Martą Nawrocką wezmą udział w inauguracji roku szkolnego w Publicznej Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Wolanowie, w województwie mazowieckim. Z kolei ministra edukacji Barbara Nowacka będzie obecna na ogólnopolskiej uroczystości w Zespole Szkół Hotelarsko-Gastronomicznych w Gdyni.

Wiceministrowie edukacji również wezmą udział w inauguracjach w różnych częściach kraju:

• Katarzyna Lubnauer – w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Bardzie i w Przedszkolu Gminnym w Ołdrzychowicach Kłodzkich (województwo dolnośląskie).
• Paulina Piechna-Więckiewicz – w Zespole Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. gen. dr. Romana Abrahama we Wrześni (województwo wielkopolskie).
• Izabela Ziętka – w Publicznej Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Kietrzu (województwo opolskie).
• Henryk Kiepura – w Zespole Szkół nr 1 im. Jana Kilińskiego w Kłobucku (województwo śląskie).

Nowe przedmioty w szkole – Edukacja Obywatelska i Zdrowotna

Nowy rok szkolny to także nowe przedmioty. Jednym z nich będzie edukacja obywatelska, która pojawi się w planie lekcji uczniów drugich klas liceum i technikum oraz szkół branżowych pierwszego stopnia.

Ten program zastępuje Historię Teraźniejszość. Ten przedmiot da większe kompetencje w funkcjonowaniu w społeczeństwie obywatelskim. To będzie ciekawe doświadczenie. Młodzież będzie wiedziała, do kogo składać różnego rodzaju wnioski, petycje. Czego może wymagać, od wójta, burmistrza, prezydenta - mówi Dolnośląska Kurator Oświaty, Ewa Skrzywanek.

Kolejnym nowym przedmiotem jest edukacja zdrowotna, o której Ewa Skrzywanek mówi:

To przedmiot, który ma jedenaście obszarów tematycznych. Tym są uzależnienia, zdrowie psychiczne, fizyczne, higiena cyfrowa, higiena zdrowia od początku - używania mydła, pasty do zębów - mówi kurator oświaty.

Uczestniczenie w zajęciach edukacji zdrowotnej nie będzie obowiązkowe, a rodzice będą mogli wypisać swoje dzieci z tego przedmiotu od 1 do 25 września.

Demografia a edukacja – jakie prognozy?

Ministerstwo Edukacji Narodowej szacuje, że w roku szkolnym 2025/2026 w szkołach dla dzieci i młodzieży będzie uczyć się 4 mln 891,9 tys. uczniów. W klasach I szkół podstawowych prognozowane jest 396,6 tys. uczniów, to o ponad 30 tys. mniej niż w roku szkolnym 2024/2025, kiedy to w pierwszych klasach uczyło się 430 tys. uczniów.

Łącznie, MEN prognozuje 6 mln 227,9 tys. dzieci w placówkach edukacyjnych (szkoły i przedszkola). W szkołach podstawowych ma być 3 mln 236,9 tys. uczniów, w liceach ogólnokształcących 757,2 tys., w technikach 685,5 tys., w branżowych szkołach I stopnia 196,2 tys., a w branżowych szkołach II stopnia 15,9 tys.

Zmiany demograficzne wpływają na szkoły. Ekspert nie ma wątpliwości

Według eksperta demografii, prof. Piotra Szukalskiego z Uniwersytetu Łódzkiego, prognozy demograficzne wskazują na zmniejszanie się ludności Polski. Prof. Szukalski podkreśla, że pokolenie Z inaczej definiuje sukces życiowy, nie wiążąc go z sukcesem rodzinnym, co wpływa na decyzje o zakładaniu rodzin.

MEN odpowiada na wyzwania demograficzne – projekt nowelizacji ustawy prawo oświatowe

W odpowiedzi na te zmiany, resort edukacji przygotował projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe, zawierający rozwiązania dotyczące tzw. małych szkół. Celem jest znalezienie alternatywy dla likwidacji tych placówek.

Procesy demograficzne wpływają lub niebawem będą wpływać na funkcjonowanie przedszkoli i szkół, niezależnie od tego, czy są one publiczne czy niepubliczne. Szczególnie niekorzystnego wpływu należy spodziewać się w przypadku szkół na wsi i w małych miastach, w tym na liczebność szkół funkcjonujących na tych terenach. Problemem w okresie zmian demograficznych staje się więc utrzymanie funkcjonowania publicznych szkół podstawowych, oferujących właściwy poziom nauczania, blisko domów rodzinnych dzieci realizujących obowiązek szkolny, w szczególności dzieci uczęszczających do klas I–III szkoły podstawowej  - czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Co zakłada nowelizacja?

MEN chce utrzymać dostępność edukacji blisko miejsca zamieszkania, szczególnie na terenach wiejskich, wykorzystać budynki oświatowe jako centra społeczne i kulturalne, ułatwić organizację sieci szkół oraz wprowadzić rozwiązania wspierające nauczanie dwujęzyczne.

Rok szkolny 2025/2026 przynosi zmiany w polskiej edukacji. Od demografii, przez nowe przedmioty, po inicjatywy MEN mające na celu dostosowanie systemu do wyzwań współczesności.