Rewolucja w prawie rodzinnym: Rozwód bez sądu już wkrótce? Rząd przyjął kluczowy projekt

2025-11-12 18:00

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który może zrewolucjonizować prawo rodzinne w Polsce. Zgodne rozwody będą mogły być przeprowadzane przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, bez konieczności angażowania sądu. Jakie warunki trzeba spełnić i kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Rozwód

i

Autor: Andranik Hakobyan/ Canva.com

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (projekt deregulacyjny), przedłożony przez ministra sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją, jeśli małżonkowie zgadzają się na rozwód, będzie on mógł się odbyć wyłącznie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, co ma na celu odciążenie sądów od tego rodzaju spraw. To rewolucyjna zmiana, która może znacząco wpłynąć na prawo rodzinne w Polsce.

Rozwód bez sądu? Szansa na odciążenie wymiaru sprawiedliwości

Jak poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, projekt przewiduje wprowadzenie tzw. zgodnych rozwodów, czyli nowego sposobu rozwiązania małżeństwa poprzez rozwód pozasądowy.

Projektodawcy argumentują, że takie rozwiązanie pozwoli na znaczne odciążenie sądów, które obecnie są obciążone dużą liczbą spraw rozwodowych.Przeniesienie części spraw do urzędów stanu cywilnego ma usprawnić procedurę i skrócić czas oczekiwania na rozwód dla par, które są zgodne co do jego warunków.

Kto będzie mógł skorzystać z rozwodu pozasądowego?

Zgodnie z projektem, rozwód będzie mógł się odbyć bez udziału sądu – wyłącznie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Warunkiem jest to, że małżonkowie:

  • Są zgodni w sprawie rozwiązania małżeństwa
  • Pozostają w związku małżeńskim co najmniej rok
  • Nie mają wspólnych małoletnich dzieci
  • Nastąpił między nimi zupełny i trwały rozkład pożycia
  • Nie toczy się między nimi sprawa o rozwód, separację lub unieważnienie małżeństwa
  • Oboje są obywatelami polskimi lub – w przypadku różnych obywatelstw – mają miejsce zamieszkania w Polsce

Spełnienie powyższych warunków jest kluczowe, aby móc skorzystać z nowej procedury rozwodowej.

Dwa etapy nowej procedury rozwodowej

Według projektu procedura rozwodu pozasądowego będzie miała dwa etapy:

Etap 1: Zapewnienia przed kierownikiem USC

  • Małżonkowie muszą wspólnie udać się do dowolnego urzędu stanu cywilnego.
  • Złożyć pisemne zapewnienia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, które potwierdzają spełnienie warunków rozwodu pozasądowego.
  • Zapewnienia te są ważne przez 6 miesięcy.

Etap 2: Oświadczenia woli o rozwiązaniu małżeństwa

  • Małżonkowie, po upływie co najmniej miesiąca od złożenia zapewnień, muszą ponownie wspólnie udać się do wybranego urzędu stanu cywilnego (niekoniecznie tego samego, co poprzednio).
  • Złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego zgodne oświadczenia woli o rozwiązaniu małżeństwa oraz oświadczenia w tej sprawie.
  • Rozwód będzie ważny po złożeniu zgodnych oświadczeń małżonków i dołączeniu przez kierownika urzędu stanu cywilnego do aktu małżeństwa tzw. wzmianki dodatkowej o jego rozwiązaniu.

Kierownik urzędu stanu cywilnego będzie weryfikował spełnienie warunków rozwodu pozasądowego i dokonania odpowiednich wpisów w rejestrze stanu cywilnego. Projekt zakłada jednak, że będzie mógł także odmówić rozwodu.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 12 miesięcy od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że jeśli ustawa zostanie szybko uchwalona i opublikowana, pierwsze rozwody pozasądowe będą mogły być przeprowadzane już w przyszłym roku.

2025_11_12_nocna zmiana