Święty Mikołaj

i

Autor: Shutterstock

Mikołaj, Gwiazdor, Gwiazdka czy Dziadek Mróz? Kto przynosi prezenty pod choinkę

2021-12-15 9:42

W dniu wigilii Bożego Narodzenia często otrzymujemy prezenty. Jednak w zależności od regionu Polski prezenty przynosi ktoś inny. W większości przypadków prezenty przynosi oczywiście Święty Mikołaj. Jednak w wielu miejscach Polski nie jest to takie oczywiste.

Kto przynosi prezenty pod choinkę?

Zwyczaj obdarowywania prezentami jest obchodzony w większości regionów świata w Boże Narodzenie.

W różnych częściach kraju mamy różnych "darczyńców". Dlaczego się tak dzieje? Za taki stan rzeczy odpowiadać mogą m.in. zabory i wpływy różnych krajów, które przez dziesiątki lat okupowały ziemie naszego kraju. I tak w zależności od regionu wyrastały różne tradycje. Najczęściej jesteśmy wierni obyczajom poznanym w dzieciństwie, a to, jaki mają kształt, wiąże się z miejscem na mapie Polski, w którym się wychowywaliśmy

Święty Mikołaj - centrum i zachód Polski

Święty Mikołaj znany jest w całej Polsce, jednak głównie za sprawą 6 grudnia. To właśnie obchodzimy "Mikołajki" i także obdarowujemy się prezentami. Jednak 24 grudnia przede wszystkim przynosi prezenty mieszkańcom Mazowsza i zachodniej Polski (Lubuskie, Zachodniopomorskiej, Dolnośląskie). Zdarza się, iż przynosi on prezenty także w innych regionach Polski, jednak tam konkurować musi z innymi lokalnymi tradycjami.

W tym wypadku popularne są jego dwa wcielenia. Pierwszy, to ten z lat 30-tych i reklam coca-coli. Bo to właśnie ta marka stworzyła Mikołaja ubranego na czerwona z długą siwą brodą. Drugi wygląda Mikołaja to ten, który wyglądem ściśle nawiązuje do swojego pierwowzoru, średniowiecznego biskupa Miry, słynącego z rozdzielenia majątku wśród biednych.

Drożyzna na Jarmarku Bożonarodzeniowym w Krakowie. Pajda ze smalcem i ogórkiem 22 złote, grzaniec 200 ml za 10 złotych
Co wiesz o potrawach świątecznych?
Pytanie 1 z 12
Z czego powinien być tradycyjny kompot wigilijny?

Gwiazdor - głównie w dawnym zaborze Pruskim

W Wielkopolsce, na Kujawach, na Pałukach, na Kaszubach i na Pomorzu Zachodnim prezenty na Boże Narodzenie tradycyjnie przynosi Gwiazdor. Tradycyjny Gwiazdor pochodził z dawnej grupy kolędniczej, był postacią niosącą gwiazdę (stąd jego nazwa). Nosił kożuch, czapę z futra, miał umazaną sadzą twarz, w ręku dzwonek, a na plecach wór z prezentami i rózgę dla niegrzecznych dzieci. Święty Mikołaj przynosi prezenty 6 grudnia. 

Aniołek - Małopolska i Śląsk Cieszyński

W Małopolsce i na Śląsku Cieszyńskim prezenty pod choinką zostawia Aniołek. Wywodzi się od postaci Anioła Stróża. On także przynosi prezenty w wigilijny wieczór.  Natomiast w nocy z 5 na 6 grudnia prezenty przynosi święty Mikołaj.

Gwiazdka - Dolny Śląsk i Opolszczyzna

Na Dolnym Śląsku oraz na Opolszczyźnie prezenty w Boże Narodzenie przynosi Gwiazdka. Podobnie jak Gwiazdor, wywodzi się grupy kolędniczej, która dawniej w trakcie świąt odwiedzała domy.

Dzieciątko - Góry Śląsk

Na Górnym Śląsku w Czechach, na Słowacji i Węgrzech prezenty na Boże Narodzenie przynosi Dzieciątko utożsamiane z postacią Jezusa Chrystusa. Źródłem tej tradycji jest otaczana kultem figurka Jezuska z czeskiej Pragi. 6 grudnia prezenty przynosi święty Mikołaj. 

Dziadek Mróz – na wschodzie

Pierwotnie postać z wschodniosłowiańskiego folkloru, w okresie istnienia Związku Radzieckiego spopularyzowana tamże jako świecki odpowiednik Świętego Mikołaja, z którym czasem bywa mylony. Jego wnuczką jest Śnieżynka. Wyglądem postać przypomina Mikołaja – ma długi płaszcz (czerwony lub srebrny) oraz długą siwą brodę. W Polsce odwiedza przede wszystkim mieszkańców terenów wschodnich.

Jesteś świadkiem ciekawego zdarzenia w waszej okolicy? A może chcesz poinformować o trudnej sytuacji w Twoim mieście? Czekamy na zdjęcia, filmy i gorące newsy! Piszcie do nas na: [email protected]