Czy lekcje religii będą obowiązkowe od 1 września 2025 roku? Ministerstwo Edukacji w ogniu sporów
Nowe zasady, w tym możliwość organizowania zajęć w grupach międzyoddziałowych, mają na celu ograniczenie tzw. „wymuszonych przerw” w planie lekcyjnym uczniów, którzy nie uczęszczają na religię. Resort przekonuje, że to rozwiązanie bardziej przyjazne i elastyczne, jednak decyzja wywołała sprzeciw strony kościelnej. Konferencja Episkopatu Polski oraz Polska Rada Ekumeniczna skierowały w tej sprawie petycję do Sądu Najwyższego. Ich zdaniem, przy wydawaniu rozporządzenia naruszono procedurę wymaganą przez art. 12 ustawy o systemie oświaty, który przewiduje, że minister edukacji powinien działać „w porozumieniu” z władzami Kościołów, a nie jedynie zasięgać ich opinii.
Równolegle trwa spór o przepisy obowiązujące już od września 2024 roku, zgodnie z którymi ocena z religii i etyki nie wlicza się do średniej ocen na świadectwie. Posłowie Prawa i Sprawiedliwości zaskarżyli nowelizację rozporządzenia do Trybunału Konstytucyjnego, który uznał przepis za niekonstytucyjny. Mimo to – jak informuje MEN – wyrok ten nie został opublikowany w Dzienniku Ustaw, więc rozporządzenie wciąż obowiązuje. „Zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw RP, zgodnie z zasadami ogłaszania aktów normatywnych i nadal obowiązuje, ponieważ nie ogłoszono w tym dzienniku urzędowym innego aktu normatywnego albo orzeczenia skutkującego utratą jego mocy obowiązującej” – wyjaśnia resort. Stowarzyszenie Katechetów Świeckich ma jednak wątpliwości co do takiej interpretacji.

Zmiany w organizacji lekcji religii nie są jedynymi kontrowersjami związanymi z edukacją. Wiele emocji wzbudziła również planowana edukacja zdrowotna, która miała zastąpić nieobowiązkowe wychowanie do życia w rodzinie. Choć pierwotnie zapowiadano, że od 1 września 2025 roku przedmiot będzie obowiązkowy, ostatecznie ministerstwo się z tego wycofało. Decyzję najpierw ogłosił minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz, a kilka dni później potwierdziła ją minister edukacji Barbara Nowacka. Jak tłumaczyła, „resort edukacji wziął pod uwagę głosy nauczycieli, którzy mówili, że też woleliby, żeby przedmiot był nieobowiązkowy”.
Religia nadal będzie obecna w polskich szkołach, ale od 1 września 2025 roku w zmienionej formule. Przedmiot nie stanie się obowiązkowy, a jego znaczenie w systemie ocen i organizacji dnia szkolnego zostanie ograniczone. Choć zmiany spotkały się z oporem części środowisk, Ministerstwo Edukacji pozostaje przy swoim stanowisku, a przyszłość lekcji religii – jak i całej edukacji – będzie zapewne przedmiotem dalszych debat.