Trenczyn zdobył tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. To okazja, by odkryć atrakcje słowackiego miasteczka 

Trenczyn będzie dopiero drugą w historii Słowacji Europejską Stolicą Kultury – po Koszycach, które nosiły ten tytuł w 2013 roku. Pod zamkiem dumnie dominującym nad miastem rusza teraz projekt "Przebudzenie ciekawości", który ma stać się długoterminowym planem rozwoju miasta i całego regionu.

– Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury jest katalizatorem zmian. Naszą ambicją jest wykorzystanie tej okazji do prawdziwej transformacji miasta… Chcemy udowodnić, że nawet mniejsze miasto może mieć śmiałe ambicje kulturalne, które wykraczają poza granice Słowacji i rok 2026 – mówi Stanislav Krajči, dyrektor generalny projektu Trenčín 2026.

Mosty, które zmieniają miasto 

Trenczyn stawia na metaforę mostów, które łączą ludzi, epoki i idee. Ta symbolika ma swoje realne odzwierciedlenie – w planach przekształcenia nieużywanego mostu kolejowego nad Wagą w przestrzeń kulturalno-społeczną Fiesta Bridge. To projekt, który może stać się wizytówką całego regionu.

Miasto ożywia też swoje dawne przestrzenie kultury:

• funkcjonalistyczne kino Hviezda zamieniło się w centrum kreatywne,
• odrestaurowano zabytkową synagogę,
• powstają nowe przestrzenie wystawowe,
• trwa rekonstrukcja kultowego zamku, symbolu miasta i regionu.

 Jak podkreśla Mária Janušová, główna dramaturg projektu:

"Chcemy pokazać, że nawet mniejsze miasto może prowadzić ważny europejski dialog o tym, jak kultura kształtuje przyszłość. Ciekawość pomaga nam odkrywać nowe drogi i łączyć ludzi, miejsca i historie ponad granicami".

"Przemiana zaczyna się od ludzi, miejsc i kreatywności"

Twórcy projektu podkreślają, że transformacja Trenczyna ma opierać się na trzech filarach, w których centrum zawsze stoją mieszkańcy.

1. Ludzie i relacje

Wzmacnianie zaufania i aktywnego udziału w życiu publicznym – od Instytutu Partycypacji, przez program Żywe Sąsiedztwo, po sieć wolontariuszy, którzy współtworzą wydarzenia i inicjatywy.

Miejsca i przestrzeń publiczna

Przestrzenie mają nie być chwilową dekoracją, lecz prawdziwym miejscem życia – odpoczynku, spotkań i działania. Kultura ma trafiać tam, gdzie nikt się jej nie spodziewa.

3. Kreatywność i kultura

Trenczyn otwiera się na eksperymenty – Light Art Festival rozświetla przestrzeń publiczną technologią, a projekt Na počkanie przenosi sztukę na poczty, dworce, do szpitali czy urzędów pracy.

To kultura, która nie czeka na publiczność – ona wychodzi jej naprzeciw.

Placemaking – serce zmiany społecznej 

Kluczową ideą Trenčína 2026 jest placemaking, czyli tworzenie przestrzeni publicznych szytych na miarę potrzeb mieszkańców. Proces nie odbywa się "zza biurka" – włączają się w niego lokalne społeczności, eksperci, władze miasta i regionu, a także partnerzy z innych części Europy. 

To wspólna refleksja nad tym, jak ma wyglądać Trenczyn przyszłości – z ulicami zamienionymi w miejsca spotkań i nowymi strategiami kształtowania środowiska miejskiego.

Trenczyn. Miejsce, które warto odkryć na nowo

Miasto liczy około 55 tys. mieszkańców, leży tuż przy granicy z Czechami i przyciąga turystów jednym z najpiękniejszych zamków Słowacji. W skalnym masywie pod nim znajduje się słynny rzymski napis z II wieku – ewenement w skali kraju.

Region Trenczyński to również:

• liczne zamki i uzdrowiska,
• górskie krajobrazy,
• bogata scena muzyczna: od undergroundu po współczesną sztukę,
• tradycje, które harmonijnie łączą się z nowoczesnością.

Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury daje miastu nie tylko prestiż, ale też szansę na ożywienie całego regionu i zbudowanie nowej tożsamości opartej na kulturze, otwartości i współpracy.

Trenczyn pokazuje dziś, że ciekawość może stać się skuteczną strategią rozwoju. Miasto, które przez lata kojarzyło się głównie z zamkiem i rzymską inskrypcją, wchodzi na europejską scenę z energią, śmiałością i wizją sięgającą daleko w przyszłość. Warto odwiedzić Trenczyn podczas celebrowania roku Europejskiej Stolicy Kultury. Odnowiona infrastruktura, a także imponująca ilość atrakcji i wydarzeń z pewnością zaskoczą turystów.