Kluczowe zmiany w nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń
Opublikowano rządowy projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Głównym celem jest dążenie do pełnej cyfryzacji i automatyzacji procesów instytucji. Zgodnie z tymi planami Zakład Ubezpieczeń Społecznych przejmie wiele zadań związanych z ustalaniem podstawy wymiaru składek i ich naliczaniem.
Jedną z konkretnych zmian proceduralnych w rozliczeniach jest wprowadzenie Jednolitego Pliku Ubezpieczeniowego. Nowe regulacje umożliwią sporządzanie dokumentów bezpośrednio przez organ rentowy. ZUS przygotowywałby propozycje dokumentów, które następnie podlegałyby zatwierdzeniu przez płatnika.
Rządowy projekt zakłada istotną zmianę zasad rozliczeń z organem rentowym. Nowe rozwiązania wpłyną na odciążenie przedsiębiorców i płatników z obowiązków, które aktualnie spoczywają wyłącznie na nich. Przeniesienie ciężaru obliczeń na administrację ma w założeniu uprościć prowadzenie działalności gospodarczej.
Zasady działania i korzyści Jednolitego Pliku Ubezpieczeniowego
Jednolity Plik Ubezpieczeniowy będzie zawierał elektroniczny zestaw danych o płatniku oraz osobach ubezpieczonych. Informacje te będą automatycznie przekazywane do systemu Zakładu. Narzędzie to umożliwi bezpośredni transfer danych z systemów kadrowo-płacowych przedsiębiorstw.
Zakład będzie sporządzał propozycje dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych na podstawie danych z JPU. Wszystkie wystawione formularze zostaną udostępnione płatnikowi w celu ich zatwierdzenia, ewentualnego skorygowania lub uzupełnienia.
ZUS wygeneruje ostateczną kwotę do zapłaty na podstawie uzyskanych informacji. Mechanizm ten zapewni płatnikowi wpływ na końcowe rozliczenie należnych składek. Uregulowanie zobowiązania będzie możliwe bezpośrednio poprzez platformę eZUS lub bankowość elektroniczną.
Harmonogram wdrożenia zmian w systemie ZUS
Zapowiadane są istotne modyfikacje w przepisach dotyczących ubezpieczeń. Omawiany projekt zakłada dwa etapy wdrożenia nowych rozwiązań, co pozwoli na adaptację do systemu. Zmiany te będą wprowadzane stopniowo, aby zminimalizować ryzyko błędów operacyjnych.
Pierwszy etap wdrożenia zaplanowano na 2028 rok i obejmie on ograniczoną grupę podmiotów. Dotyczy to osób opłacających składki na własne ubezpieczenia, w tym przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność, duchownych oraz osób ubezpieczonych dobrowolnie.
Drugi etap reformy przewidziano na styczeń 2031 roku. Będzie on dotyczyć wszystkich pozostałych płatników składek, wobec których zacznie być stosowany pełny mechanizm Jednolitego Pliku Ubezpieczeniowego. Dłuższy okres vacatio legis ma pozwolić na przygotowanie systemów informatycznych.
