Od 1 stycznia ZUS przeliczy emerytury i renty na nowo
Od 2026 r. wejdzie w życie ustawa dotycząca ponownego ustalenia wysokości emerytur przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019. Przepisy obejmą zarówno emerytów, jak i osoby pobierające renty rodzinne po emerytach, których dotknęły niekorzystne regulacje. Kluczowe jest to, że zainteresowani nie będą musieli składać żadnych wniosków. ZUS sam ponownie przeliczy świadczenia i wyda decyzje. Ma na to trzy miesiące od wejścia przepisów w życie.
Dlaczego emerytury czerwcowe były niższe?
Przez dekadę osoby, które przechodziły na emeryturę w czerwcu, otrzymywały niższe świadczenia niż ci, którzy składali wniosek np. w maju. Wynikało to z braku uwzględniania waloryzacji kwartalnych – w czerwcu brano pod uwagę wyłącznie waloryzację roczną, co obniżało podstawę obliczenia emerytury. Różnice dochodziły nawet do kilkuset złotych miesięcznie. Problem ten wielokrotnie podnosił m.in. Trybunał Konstytucyjny.
W 2021 r. zmieniono zasady, tak aby przyszłe emerytury czerwcowe nie były już zaniżane. Jednak dopiero obecna ustawa rozwiązuje kwestię wyrównania dla osób, które przeszły na świadczenie przed zmianą prawa.
Jak będą liczone nowe świadczenia emerytalne?
Nowe przepisy zakładają, że emerytury ustalone w czerwcu w latach 2009–2019 zostaną wyliczone tak, jakby wniosek został złożony w maju danego roku. Ponowne przeliczenie oznacza, że ZUS na nowo ustali podstawę wysokości świadczenia, tak jakby wniosek o emeryturę został złożony w maju danego roku.
Po obliczeniu nowej podstawy zostaną do niej zastosowane wszystkie waloryzacje, które przysługiwały po pierwotnej dacie przyznania emerytury lub renty rodzinnej.Wyższe świadczenie będzie wypłacane od 1 stycznia 2026 r., czyli od momentu wejścia ustawy w życie. Jeżeli ZUS wyda decyzję w lutym lub marcu, to i tak wyrówna świadczenie za wcześniejsze miesiące, wypłacając należność od początku 2026 roku.
Ile wyniesie podwyżka emerytur czerwcowych?
Wyższe kwoty zaczną trafiać na konta świadczeniobiorców od 1 stycznia 2026 r.. ZUS będzie miał do trzech miesięcy na wydanie decyzji, ale podwyżka będzie naliczana od początku roku — z wyrównaniem. Według szacunków nowe przepisy obejmą ok. 95 tys. osób.
Średni wzrost świadczenia po przeliczeniu ma wynieść około 220 zł miesięcznie, choć w indywidualnych przypadkach może być wyższy lub niższy — zależnie od historii składkowej.
Koszt wdrożenia ustawy w pierwszym roku oszacowano na ok. 287 mln zł, które w całości zostaną pokryte z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
