Katastrofa ekologiczna blisko. Wielka Rafa Koralowa w kryzysie
Wielka Rafa Koralowa jest uznawana za jeden z największych i najcenniejszych ekosystemów na Ziemi. Doświadcza obecnie jednak najgorszego w historii spadku populacji koralowców. Według danych opublikowanych przez BBC na podstawie raportu Australijskiego Instytutu Nauk o Morzu (AIMS), w latach 2024-2025 zanotowano największy od 1986 roku roczny poziom bielenia koralowców.
Naukowcy przebadali stan 124 raf w okresie od sierpnia 2024 do maja 2025 roku. Wyniki są alarmujące i pokazują, że koralowce coraz trudniej radzą sobie z ekstremalnymi warunkami środowiskowymi.
Dramatyczny spadek populacji koralowców. To główna przyczyna
Choć wpływ na stan rafy mają także cyklony tropikalne oraz plaga rozgwiazd żerujących na koralowcach, to głównym winowajcą jest stres cieplny. To on prowadzi do zjawiska bielenia, czyli procesu, w którym koralowce tracą barwę i umierają z powodu zbyt wysokiej temperatury wody.
Jak tłumaczą naukowcy, koralowiec narażony na temperaturę wyższą o 1°C od swojego termicznego limitu przez dwa miesiące ginie. Przy temperaturze wyższej o 2°C, przeżywa maksymalnie miesiąc.
AIMS ostrzega, że rafa może zbliżać się do punktu krytycznego, po przekroczeniu którego naturalna regeneracja ekosystemu stanie się niemożliwa.
Bielenie dwóch raf jednocześnie. Historyczny precedens
W 2025 roku po raz pierwszy w historii jednocześnie wybieliły się dwie największe rafy koralowe w Australii – Wielka Rafa Koralowa (na wschodnim wybrzeżu) oraz Ningaloo (na zachodzie). To bezprecedensowe zjawisko, które unaocznia skalę globalnych zmian klimatycznych i ich wpływu na środowisko morskie.
Długa na 2300 km Wielka Rafa Koralowa jest domem dla około 25 proc. wszystkich gatunków morskich. Jej degradacja oznacza nie tylko utratę różnorodności biologicznej, ale także zagrożenie dla źródeł utrzymania milionów ludzi na całym świecie – od rybołówstwa po turystykę.
Światowe dziedzictwo w niebezpieczeństwie
Wielka Rafa Koralowa znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Od lat organizacje ekologiczne apelują o podjęcie globalnych działań mających na celu ochronę tego unikalnego ekosystemu. Tymczasem coraz częściej pojawiają się głosy, że sama ochrona lokalna nie wystarczy i potrzebne są zdecydowane kroki w skali międzynarodowej, w tym redukcja emisji gazów cieplarnianych.
Naukowcy ostrzegają, że przyszłość rafy jest „niestabilna”, a jej los będzie zależał od dalszego przebiegu zmian klimatycznych.
Oprac. Jakub Sadkowski, źródło: PAP
