Kawa poprawia nastrój? Najnowsze badania naukowców pokazują, co dzieje się w mózgu po spożyciu kofeiny

• Nowe badanie przeprowadzone w naturalnym środowisku ujawnia zaskakujące związki między kofeiną a emocjami.
• Uczestnicy codziennie monitorowali nastrój i spożycie kofeiny, co pozwoliło zebrać ponad 28 tys. ankiet.
• Jak kofeina wpływa na poprawę nastroju i czy są jakieś skutki uboczne?

Jak badano wpływ kofeiny na emocje?

Projekt badawczy przeprowadzono w tzw. warunkach rzeczywistych, czyli w codziennym otoczeniu uczestników – podaje Rzeczpospolita. Składał się on z dwóch części:

• w pierwszej, trwającej dwa tygodnie, wzięło udział 115 osób w wieku 18–25 lat,
• w drugiej, czterotygodniowej – 121 osób w wieku 18–29 lat.

Uczestnicy wypełniali codziennie krótkie kwestionariusze, w których odpowiadali na pytania o aktualny nastrój i spożycie napojów kofeinowych w ciągu ostatnich 90 minut. Łącznie zebrano dane z ponad 28 tysięcy ankiet.

Wyniki: więcej energii i lepszy humor

Analiza pokazała wyraźny związek między spożyciem kofeiny a poprawą samopoczucia. Efekt był szczególnie widoczny rano, w pierwszych 2,5 godzinach po przebudzeniu. Uczestnicy badania odczuwali więcej pozytywnych emocji w dniach, w których pili kawę lub inne napoje z kofeiną, niż w dniach, gdy tego nie robili.

Co ciekawe, poprawa nastroju nie zależała od wcześniejszych nawyków uczestników, ani od ich stanu psychicznego. – Byliśmy nieco zaskoczeni brakiem różnic między osobami o różnym poziomie spożycia kofeiny czy nasileniu objawów depresji, lęku lub problemów ze snem – przyznał główny autor badania Justin Hachenberger z Uniwersytetu w Bielefeld.

Badacze odnotowali także związek między kofeiną a zmniejszeniem negatywnych emocji – takich jak smutek czy rozdrażnienie. Ten efekt był jednak słabszy i nie był powiązany z konkretną porą dnia.

Dlaczego kofeina działa na nastrój?

Zdaniem naukowców kluczowa jest adenozyna – neuroprzekaźnik regulujący m.in. cykl snu i pracę serca. Kofeina blokuje receptory adenozyny, co zwiększa aktywność dopaminy w mózgu. – To efekt, który badania wiążą z poprawą nastroju i większą czujnością – podkreśla prof. Anu Realo z Uniwersytetu w Warwick.

Uwaga na nadmiar

Choć wyniki badań wskazują na pozytywny wpływ kofeiny, naukowcy przypominają, że jej nadmierne spożycie niesie ze sobą ryzyko. Wśród potencjalnych skutków ubocznych wymieniają:

• uzależnienie,
• bezsenność,
• przyspieszone bicie serca,
• lęk,
• dolegliwości żołądkowe.

Kawa a zdrowie psychiczne

Autorzy badania podkreślają, że kofeina ma realny potencjał do modulowania nastroju i stanów emocjonalnych. Ich zdaniem kolejne badania powinny skupić się na długoterminowym wpływie kofeiny na zdrowie psychiczne oraz na tym, w jaki sposób różne grupy społeczne reagują na jej działanie.

Opracował: Dawid Piątkowski, źródło: Rzeczpospolita