Brak porozumienia ws. nowego celu klimatycznego. Obrady w UE kontynuowane

• Ministrowie środowiska UE nie osiągnęli porozumienia w sprawie nowego celu klimatycznego na 2040 r. po kilkunastu godzinach negocjacji.
• Polska, wraz z innymi krajami, tworzy mniejszość blokującą, która sprzeciwia się celowi redukcji emisji gazów cieplarnianych o 90 proc.
• Sprawdź, dlaczego Polska blokuje decyzję i co dalej z ambicjami klimatycznymi UE przed szczytem COP30.

Nadal bez porozumienia w sprawie nowego celu klimatycznego

- Wierzymy, że mamy podstawy do porozumienia politycznego. Spodziewamy się formalnego zawarcia umowy, gdy wznowimy obrady za kilka godzin - przekazała dziennikarzom w środę nad ranem rzeczniczka duńskiej prezydencji Stine Dragsted.

Ministrowie środowiska rozpoczęli obrady w Brukseli we wtorek o godz. 10. Negocjacje nad nowym celem klimatycznym trwały do późnych godzin w nocy z wtorku na środę. Pomimo tego nie udało się przełamać mniejszości blokującej. Według źródła UE jednym z państw ją tworzących jest Polska.

Ministrowie wznowią oficjalnie obrady w środę rano.

Mniejszość blokuje cel klimatyczny. Wśród blokujących Polska  

Mniejszość blokującą składa się z co najmniej czterech państw. Jej utworzenie uniemożliwia podjęcie decyzji tzw. większością kwalifikowaną, która wymaga zgody 15 krajów stanowiących co najmniej 65 proc. ludności UE (ten odsetek nie ma jednak znaczenia w przypadku mniejszości blokującej).

Ministrowie środowiska pracują w Brukseli nad nowelizacją prawa klimatycznego UE, w którym ma się znaleźć zapis o tym, że do 2040 r. Wspólnota zmniejszy ilość emitowanych gazów cieplarnianych o 90 proc. względem poziomu z 1990 r.

Na unijnym szczycie 23 października przywódcy państw członkowskich zażądali, by w prawie klimatycznym znalazło się kilka bezpieczników. Jednym z nich jest klauzula rewizyjna, o którą zabiegała Polska, a która ma umożliwić odejście od przyjętego celu klimatycznego, jeśli okoliczności nie będą sprzyjać jego realizacji.

Takie rozwiązanie znalazło się w kompromisowym tekście, nad którym pracę w środę rozpoczęli ministrowie środowiska. Problemem dla Polski - jak wskazał przed posiedzeniem wiceminister klimatu Krzysztof Bolesta - pozostawał jednak udział tzw. kredytów węglowych. Chodzi o ustanowienie międzynarodowego instrumentu finansowego, który pozwoli uwzględniać przy kalkulowaniu wysiłku redukcyjnego zielone projekty realizowane w krajach trzecich. Zaproponowane przez sprawującą prezydencję Danię jako kompromis 3 proc. były za małe dla większości państw. Polska optowała za 10 proc.

Kiedy nowe prawo klimatyczne UE?

Decyzja ministrów nie zakończy procesu legislacyjnego. Ostateczny kształt przepisów zmienionego prawa klimatycznego UE zostanie przyjęty po negocjacjach Rady UE reprezentującej państwa członkowskie i Parlamentu Europejskiego.

Poza nowym celem klimatycznym ministrowie mają także uzgodnić zaktualizowane zobowiązanie UE w ramach porozumienia paryskiego. Ten podpisany w 2015 r. przez światowych emitentów traktat ma zapobiec wzrostowi temperatury na świecie do 2 stopni Celsjusa w odniesieniu do epoki przedindustrialnej. Sygnatariusze mają aktualizować swój wkład w wysiłek redukcyjny co pięć lat. W 2020 r. Unia Europejska zobowiązała się do zmniejszenia emisji o co najmniej 55 proc. do 2030 r.

Nowe ambicje klimatyczne UE ma ogłosić na rozpoczynającym się w czwartek szczycie klimatycznym COP30 w Belem w Brazylii. Aktualizacja zobowiązania UE w ramach porozumienia paryskiego wymaga jednomyślności państw członkowskich.