Nadchodzą istotne zmiany w systemie wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. Trzeci i ostatni etap wdrażania ustawy o świadczeniu wspierającym, który wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, znacząco rozszerzy grono osób uprawnionych do otrzymywania pieniędzy. To szansa na dodatkowe środki dla wielu osób z chorobami przewlekłymi.
Świadczenie wspierające 2026. Na czym polegają zmiany?
Świadczenie wspierające jest wprowadzane stopniowo. Od 1 stycznia 2024 roku objęło osoby z najwyższymi poziomami potrzeby wsparcia (87-100 punktów). Od 1 stycznia 2025 roku dołączą do nich osoby z punktacją 78-86. Kluczowa zmiana nastąpi jednak 1 stycznia 2026 roku, kiedy to o świadczenie będą mogły ubiegać się osoby, którym przyznano od 70 do 77 punktów w skali potrzeby wsparcia. Oznacza to, że pomoc finansowa trafi do osób z łagodniejszymi formami niepełnosprawności, które do tej pory nie kwalifikowały się do programu.
Kto dostanie świadczenie wspierające od 2026 roku? Warunki
Aby otrzymać świadczenie wspierające z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), od 2026 roku trzeba będzie spełniać następujące warunki:
- mieć ukończone 18 lat,
- być obywatelem Polski lub UE/EFTA (lub posiadać prawo do pracy w Polsce),
- mieszkać na stałe w Polsce,
- posiadać ostateczną decyzję wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON), ustalającą poziom potrzeby wsparcia na co najmniej 70 punktów.
- Wśród nowych beneficjentów mogą znaleźć się osoby cierpiące na choroby przewlekłe, takie jak choroby serca, cukrzyca, schorzenia reumatyczne czy choroby alergiczne, o ile spełnią kryteria punktowe WZON.
Jak ubiegać się o świadczenie wspierające? Krok po kroku
Procedura jest dwuetapowa i należy pamiętać o zachowaniu właściwej kolejności.
- Krok 1 - Decyzja WZON: Najpierw należy złożyć wniosek do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia. Samo orzeczenie o niepełnosprawności nie wystarczy.
- Krok 2 - Wniosek do ZUS: Po otrzymaniu ostatecznej decyzji z WZON, należy złożyć wniosek do ZUS o przyznanie świadczenia.
Ważne! Na złożenie wniosku do ZUS masz 3 miesiące od dnia, w którym decyzja WZON stała się ostateczna. Jeśli zmieścisz się w tym terminie, świadczenie zostanie przyznane z wyrównaniem. Po tym terminie pieniądze otrzymasz od miesiąca złożenia wniosku. Wnioski do ZUS można składać wyłącznie elektronicznie przez PUE ZUS, portal Emp@tia lub bankowość elektroniczną.
Ile wyniesie świadczenie wspierające? Kwoty
Wysokość świadczenia jest uzależniona od liczby przyznanych punktów i stanowi procent kwoty renty socjalnej. Obecnie renta socjalna wynosi 1878,91 zł brutto.
- 95–100 pkt - ok. 4 133,60 zł brutto (220% renty socjalnej)
- 90–94 pkt - ok. 3 381,90 zł brutto (180%)
- 85–89 pkt - ok. 2 254,70 zł brutto (120%)
- 80–84 pkt - ok. 1 503,10 zł brutto (80%)
- 75–79 pkt - ok. 1 127,35 zł brutto (60%)
- 70–74 pkt - ok. 751,55 zł brutto (40%)
Oznacza to, że świadczeniem objęta zostanie duża grupa osób, które będą mogły ubiegać się o wypłaty w wysokości 1 127,35 zł lub 751,55 zł brutto.
Co istotne, świadczenie wspierające jest:
- niezależne od dochodów (można pracować),
- można je łączyć z innymi świadczeniami (np. rentą socjalną),
- jest zwolnione z podatku dochodowego,
- nie podlega zajęciom komorniczym.
Świadczenie wspierające a opiekun. Co się zmienia?
Wprowadzenie świadczenia wspierającego ma również konsekwencje dla opiekunów. Złożenie wniosku do ZUS o to świadczenie automatycznie wstrzymuje wypłatę świadczenia pielęgnacyjnego, które opiekun otrzymywał z gminy. Jeśli okresy pobierania obu świadczeń nałożą się na siebie, opiekun będzie musiał zwrócić pieniądze gminie. Istnieje jednak możliwość, aby opiekun osoby z niepełnosprawnością, który nie pracuje, został zgłoszony przez ZUS do ubezpieczeń emerytalnego, rentowego i zdrowotnego.
