- Polska i inni europejscy liderzy wzywają UE do szybkiego wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów na rzecz Ukrainy.
- Proponuje się, aby środki te posłużyły jako pożyczka reparacyjna, ale Belgia i USA zgłaszają obawy.
- „Czas jest najważniejszy” dla Ukrainy, jednak decyzja budzi kontrowersje prawne i polityczne.
- Czy grudniowy szczyt UE przyniesie przełom w kwestii wsparcia dla Ukrainy?
Pilny list do Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej
Polska wraz z grupą europejskich przywódców wystosowała pilny apel do Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej o jak najszybsze przyjęcie propozycji wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów na rzecz Ukrainy. List, którego współautorem jest m.in. premier Donald Tusk, został ujawniony przez agencje Reuters i PAP. Jego treść jasno wskazuje, że sytuacja wojenna na wschodzie Europy wymaga natychmiastowych decyzji i jednoznacznej solidarności.
Autorzy pisma podkreślają, że rosyjska agresja „stanowi egzystencjalne zagrożenie dla Europy”, a wspieranie Kijowa jest zarówno „moralnym obowiązkiem”, jak i działaniem leżącym w strategicznym interesie całej Wspólnoty. Z tego względu apelują o przyjęcie propozycji Komisji Europejskiej, aby środki pochodzące z zamrożonych rosyjskich aktywów posłużyły do udzielenia Ukrainie pożyczki reparacyjnej — finansowego wsparcia, które w przyszłości miałoby zostać spłacone z odszkodowań wojennych należnych od Rosji.
Dla Ukrainy „Czas jest najważniejszy”
„Czas jest najważniejszy” — piszą europejscy liderzy. Ich zdaniem decyzja podjęta jeszcze podczas grudniowego szczytu UE pozwoliłaby znacząco wzmocnić pozycję Ukrainy zarówno na polu walki, jak i w przyszłych negocjacjach dotyczących sprawiedliwego i trwałego pokoju. Szybkość działania ma być kluczowa dla utrzymania zdolności obronnych Kijowa, zwłaszcza w obliczu nasilających się rosyjskich ataków.
Nie wszystkie państwa członkowskie podchodzą jednak do tej propozycji z entuzjazmem. Największe opory zgłasza Belgia, na której terytorium znajduje się Euroclear — instytucja przechowująca większość zamrożonych aktywów Federacji Rosyjskiej. Belgijski rząd obawia się, że wykorzystanie tych środków mogłoby narazić kraj na roszczenia ze strony Moskwy, jeśli ta zaskarży decyzję Unii i wygra postępowanie w sądzie. Choć Komisja zapewnia, że przygotowała stosowne gwarancje chroniące Belgię przed skutkami ewentualnych pozwów, rozmowy wciąż nie doprowadziły do kompromisu.
Zamrożone fundusze narzędziem negocjacyjnym?
W ostatnich dniach Ursula von der Leyen oraz niemiecki kanclerz Friedrich Merz spotkali się z belgijskim premierem Bartem de Weverem, by przekonywać go do poparcia projektu. Jednak, jak donoszą europejskie media, rozmowy nie przyniosły ostatecznego porozumienia.
Na sytuację wpływ mają również Stany Zjednoczone. Według informacji podawanych przez Bloomberg, USA miały w niektórych stolicach europejskich sugerować blokowanie decyzji o wykorzystaniu rosyjskich aktywów. Powodem ma być ich rola w przyszłym porozumieniu pokojowym między Kijowem a Moskwą — Waszyngton uważa, że fundusze mogą stać się istotnym narzędziem negocjacyjnym.
Choć presja polityczna rośnie, a Ukraina pilnie oczekuje nowych form wsparcia, europejscy przywódcy stoją przed trudnym wyborem: jak skutecznie pomóc zaatakowanemu państwu, nie naruszając przy tym delikatnych zasad prawa międzynarodowego i stabilności finansowej Unii. Grudniowy szczyt może okazać się momentem przesądzającym o tym, jaką drogę obierze Europa w obliczu jednego z największych kryzysów geopolitycznych ostatnich dekad.
Źródło: PAP
