- Od 1 stycznia 2026 roku polska ortografia przejdzie największą reformę od dziesięcioleci, wprowadzając jedenaście nowych zasad.
- Zmiany obejmą m.in. pisownię wielkich i małych liter, nazw mieszkańców, wyrobów przemysłowych oraz partykuły „nie”.
- Nowe reguły mają uprościć system językowy, ale co dokładnie oznaczają dla codziennego pisania i jak wpłyną na język polski?
Nowa ortografia w 2026 roku
Od 1 stycznia 2026 roku w polszczyźnie zaczną obowiązywać nowe zasady ortografii. Rada Języka Polskiego ustanowiła jedenaście zmian, które mają ujednolicić reguły pisowni i ułatwić ich stosowanie w codziennej praktyce. Szczegóły reformy zostaną przedstawione podczas wtorkowej konferencji w Centrum Prasowym PAP, poświęconej także nowemu słownikowi ortograficznemu.
W spotkaniu wezmą udział m.in. przewodnicząca Rady Języka Polskiego prof. Katarzyna Kłosińska, przewodniczący zespołu przygotowującego reformę prof. Piotr Żmigrodzki oraz członkowie zespołu eksperckiego. Jak podkreślają językoznawcy, to najpoważniejsza korekta zasad pisowni od kilkudziesięciu lat – ostatnia porównywalna reforma miała miejsce w 1936 roku.
Największe zmiany w polszczyźnie od dekad. Co obejmują?
1 stycznia 2026 zmiany w polszczyźnie obejmą m.in.:
- użycie wielkich i małych liter,
- pisownię łączną i rozdzielną,
- stosowanie łącznika.
Jedną z najbardziej widocznych nowości będzie pisanie wielką literą nazw mieszkańców miast, dzielnic, osiedli i wsi. Poprawne staną się więc formy takie jak: Warszawianin, Krakowianin, Ochocianka czy Mokotowianin.
Nowe zasady obejmą także nazwy wyrobów przemysłowych. Wielką literą zapisywane będą nie tylko marki i modele, ale również pojedyncze egzemplarze, np. „pod domem zaparkował czerwony Ford”. Z kolei przymiotniki utworzone od nazw osobowych, niezależnie od znaczenia, będą pisane małą literą: dramat szekspirowski, koncert chopinowski czy filozofia sokratejska.
Istotną zmianą jest również wprowadzenie jednolitej pisowni łącznej partykuły „nie” z przymiotnikami i przysłówkami, także w stopniu wyższym i najwyższym, np. niemilszy, nienajlepiej czy nieczęsto. RJP zdecydowała się też rozszerzyć użycie wielkich liter w nazwach obiektów przestrzeni publicznej. Wielką literą zapisywane będą m.in. słowa: Aleja, Plac, Park, Kościół czy Most, natomiast wyjątkiem pozostanie „ulica”.
Zmiany obejmą również nazwy lokali usługowych i gastronomicznych – wszystkie ich człony, poza przyimkami i spójnikami, będą pisane wielką literą. Ujednolicona zostanie także pisownia cząstek niby- i quasi-, zapisywanych łącznie z wyrazami pisanymi małą literą.
Zdaniem Rady Języka Polskiego nowe reguły mają uprościć system ortograficzny i lepiej dostosować go do współczesnego użycia języka. Choć zmiany wejdą w życie dopiero w 2026 roku, już teraz zapowiadają szeroką debatę wśród nauczycieli, uczniów i wszystkich użytkowników języka polskiego.
Źródło: PAP
