- Ministerstwo Cyfryzacji planuje nowelizację przepisów dotyczących rejestrów publicznych, w tym PESEL i rejestru stanu cywilnego, aby usprawnić działanie rejestrów i skrócić czas obsługi spraw.
- Nowe rozwiązania obejmą m.in. e-usługę składania oświadczenia o powrocie do nazwiska po rozwodzie online, możliwość przywracania ważności dowodów osobistych i paszportów oraz odmiejscowienie wymeldowania.
- Zmiany przewidują ograniczenie nadawania numerów PESEL cudzoziemcom, gromadzenie dodatkowych danych w rejestrze PESEL oraz doprecyzowanie procedur związanych z paszportami.
- Sądy uzyskają dostęp do danych z rejestrów PESEL, paszportów, dowodów osobistych, stanu cywilnego i danych kontaktowych bez konieczności składania odrębnych wniosków.
- Rząd planuje przyjąć projekt w drugim kwartale 2026 roku, co ma uprościć procedury urzędowe, umożliwić załatwianie spraw online i zmodernizować system rejestrów publicznych.
- Więcej informacji znajdziesz na eska.pl
Nowe przepisy ułatwią załatwianie spraw
W opublikowanym wykazie prac legislacyjnych rządu znalazły się założenia nowelizacji dotyczącej rejestrów publicznych prowadzonych w systemie rejestrów państwowych. Ministerstwo Cyfryzacji chce wprowadzić podstawy prawne, które pozwolą rozwijać i usprawniać działanie kluczowych rejestrów, w tym PESEL czy rejestru stanu cywilnego. Zmiany mają realnie skrócić czas obsługi spraw i wyeliminować konieczność osobistego stawiennictwa w wielu procedurach.
Jednym z nowych rozwiązań będzie e-usługa umożliwiająca złożenie online oświadczenia o powrocie do nazwiska po rozwodzie. Resort planuje także możliwość przywracania ważności dowodów osobistych i paszportów unieważnionych wskutek oczywistej omyłki oraz wprowadzenie odmiejscowienia wymeldowania, czyli załatwiania tej sprawy w dowolnym urzędzie.
Zmiany w systemie PESEL i dokumentach
Nowelizacja przewiduje również ograniczenie nadawania numerów PESEL cudzoziemcom, którzy wskazują jako podstawę wyłącznie potrzebę potwierdzenia profilu zaufanego. W rejestrze PESEL mają być gromadzone dodatkowe dane dotyczące dokumentów potwierdzających tożsamość i obywatelstwo cudzoziemców. Ma to usprawnić procesy weryfikacyjne i ograniczyć nadużycia.
Projekt doprecyzuje także procedury związane z ubieganiem się o paszport oraz wyeliminuje niejasności w dotychczasowych przepisach. Co istotne, sądy zyskają dostęp do danych z rejestru PESEL, rejestru paszportów, dowodów osobistych, rejestru stanu cywilnego i rejestru danych kontaktowych bez konieczności składania odrębnych wniosków. Dostęp będzie nadawany na podstawie decyzji Ministra Cyfryzacji wydanej Ministrowi Sprawiedliwości.
Uproszczenie procedur i cyfrowy kierunek zmian
Resort cyfryzacji podkreśla, że projekt odpowiada na rosnącą potrzebę uproszczenia czynności urzędowych i przeniesienia ich poza sztywne granice lokalnych urzędów. Odmiejscowienie ma umożliwić załatwianie spraw niezależnie od miejsca zamieszkania czy zameldowania. Z kolei modernizacja rejestrów państwowych ma ograniczyć bariery proceduralne, które do tej pory spowalniały obsługę obywateli.
Zgodnie z planem, rząd ma przyjąć projekt w drugim kwartale 2026 roku. Jeśli przepisy zostaną uchwalone, może to oznaczać jedną z największych modernizacji systemu rejestrów publicznych od lat. Dzięki temu obywatele zyskają szybki dostęp do kluczowych usług, a wiele spraw będzie można załatwić całkowicie online.
