W ciągu blisko 30 lat (1972-2000) w Polsce i we Włoszech wyprodukowano w sumie ponad 4,6 mln Fiatów 126p (dla porównania: w niewiele krótszym czasie wyprodukowano "tylko" milion Polonezów). Maluch (początkowo potoczna nazwa pod koniec produkcji stała się oficjalną) zmotoryzował polskie społeczeństwo, był tani i prosty w naprawie. Miał też oczywiście wiele wad - przede wszystkim bardzo mało miejsca w środku. Maluch był krytykowany również za osiągi - mały silnik umieszczony z tyłu generował zaledwie 25 KM. Ale bez wątpienia to symbol polskiej motoryzacji i PRL-u, który dziś wywołuje na ulicach uśmiech, ale jest też nie lada gratką dla miłośników polskiej motoryzacji.
"Maluch nie skończył na złomowisku historii"
- Transformacja, jaką przeszedł ten model – od taniego środka transportu dla mas do pełnoprawnego „youngtimera” i dobra inwestycyjnego – jest spektakularna i ma podłoże głównie sentymentalne. Fakt, że dziś wiele egzemplarzy trafia do rejestrów aut zabytkowych, świadczy o profesjonalizacji rynku i zmianie podejścia właścicieli. Jeszcze dekadę temu mało kto weryfikował historię taniego auta kupowanego „na dojechanie”, jednak dziś, gdy ceny zadbanych modeli z lat 70. potrafią sięgać kilkudziesięciu tysięcy złotych, weryfikacja VIN i dbałość o dokumentację stają się standardem – mówi Robert Lewandowski, Business Development Manager CARFAX Polska. – Potwierdzeniem statusu Malucha jest jego wciąż rosnąca wartość rynkowa. Najbardziej spektakularnym przykładem był biały Fiat 126p podarowany aktorowi Tomowi Hanksowi przez mieszkańców Bielska-Białej, który po luksusowej renowacji został w 2022 roku sprzedany w USA za rekordową kwotę 83,5 tys. dolarów. Optymistyczny zatem jest fakt, że Maluch nie skończył na złomowisku historii, ale znalazł bezpieczne miejsce w garażach kolekcjonerów, stając się jednym z najciekawszych zabytków techniki w tej części Europy.
Ile Maluchów jest zarejestrowanych w Polsce?
W bazie CARFAX, firmy dostarczającej raporty o historii używanych aut z wiarygodnych oraz certyfikowanych źródeł, zarejestrowanych jest dziś 7,7 tysiąca Maluchów, z czego najstarsze pochodzą z 1973 roku – z samych początków produkcji. Wśród analizowanych Maluchów 22 proc. nie zmieniło właściciela od czasu zarejestrowania w bazie CARFAX. Przeciętny egzemplarz ma 34 lata i przebieg 62 tys. kilometrów.
- Niski średni przebieg na poziomie kilkudziesięciu tysięcy kilometrów nie jest zaskoczeniem, trzeba wziąć poprawkę na specyfikę techniczną tamtych lat. Liczniki w klasycznych Maluchach były wyskalowane jedynie do 99,9 tys. kilometrów, więc po przekroczeniu tej wartości bębenki wracały do zera. Egzemplarz mający 60 tys. kilometrów przebiegu w rzeczywistości mógł pokonać ten dystans wielokrotnie. Współcześnie Fiat 126p to zazwyczaj pojazd weekendowy, wyciągany z garażu na zloty czy niedzielne przejażdżki, co generuje symboliczne roczne przebiegi i potwierdza jego status jako obiektu kolekcjonerskiego – wyjaśnia Robert Lewandowski z CARFAX Polska. – Wysoki odsetek aut w rękach pierwszych właścicieli to ewenement, sugerujący, że spora część bazy to tak zwane „kapsuły czasu”, przechowywane w rodzinach od nowości i traktowane z ogromnym sentymentem. Warto przy tym pamiętać, że fenomen ten wykracza daleko poza granice Polski. Choć kojarzymy Malucha z szarym PRL-em, w latach 80. był on przez krótki czas hitem eksportowym do Chin, gdzie w miastach takich jak Wenzhou tysiące tych aut służyło jako taksówki, a na Kubie do dziś funkcjonuje pod pieszczotliwą nazwą "Polaquito".
Fiaty 126p stanowią niemal połowę aut polskiej produkcji z czasów PRL w polskiej bazie CARFAX. Oprócz nich najczęściej pojawiają się również Fiaty 125p, a w dalszej kolejności Polonezy, Warszawy i Żuki.
Fiat 126p powraca
Kilka lat temu pojawiła się nadzieja na odrodzenie Malucha. W 2020 roku włoskie studio designerskie MA-DE zaprezentowało projekt 126 Vision, czyli wizję współczesnego, elektrycznego Malucha.
O Maluchu ponownie zrobiło się głośno w listopadzie 2025 roku, gdy Fiat 126P Bis projektu Pawła Czarneckiego pokonał rywali z całego świata i zdobył tytuł globalnego zwycięzcy 2025 Hot Wheels™ Legends Tour - największego na świecie konkursu dla twórców i pasjonatów motoryzacji. Rajdowy Maluch trafi teraz do minikolekcji Hot Wheels Garage of Legends™ i zostanie odwzorowany w skali 1:64 jako oficjalny model Hot Wheels sprzedawany na całym świecie. Auto, które zaczynało jako garażowy projekt, dziś staje się globalną ikoną - kupią je fani w USA, Japonii, Ameryce Południowej czy Europie.
126 Vision, czyli nowy Maluch:
