Kiedy Kwadrantydy osiągną maksimum i jak długo potrwają?
Start aktywności roju przypada na 28 grudnia. Największe nasilenie przewidywane jest na 3 stycznia o godzinie 16.00 polskiego czasu, a cały okres widoczności rozciąga się aż do 12 stycznia. To właśnie dlatego przełom roku jest dla wielu osób momentem, gdy warto częściej zerkać w nocne niebo.
Na przełomie roku aktywność rozpoczynają meteory, a wśród nich wyróżniają się Kwadrantydy. Ten rój jest znany od 1835 roku i należy do tych, które potrafią dać sporo zjawisk w krótkim czasie. Warto pamiętać, że nie wszystkie meteory muszą mieć związek z konkretnym rojem – część z nich pojawia się losowo jako meteory sporadyczne.
Zobacz zdjęcia
Skąd nazwa Kwadrantydów i gdzie jest ich radiant?
Nazwy rojów meteorów wiążą się z obszarem nieba, na którym znajduje się radiant, czyli punkt, z którego pozornie „wylatują” meteory. W przypadku Kwadrantydów chodzi o Kwadrant Ścienny – konstelację, która dziś już nie funkcjonuje. Według współczesnego podziału nieba radiant tego roju leży na granicy gwiazdozbiorów Wolarza, Herkulesa i Smoka, co tłumaczy, dlaczego nazwa brzmi nietypowo w porównaniu z bardziej oczywistymi skojarzeniami.
Kwadrantydy doczekały się też hipotez dotyczących pochodzenia. W 1979 roku zaproponowano, że ich macierzystą kometą mogła być kometa C/1490 Y1, obserwowana w Chinach i Korei na przełomie 1490 i 1491 roku. Później, w 2003 roku, w ramach przeglądu nieba odkryto nieaktywną kometę 2003 EH1, której parametry orbity pasują do Kwadrantydów. Kilka lat później pojawiły się dwie możliwości: że obiekt 2003 EH1 to ta sama kometa co C/1490 Y1 albo że oba ciała powstały w wyniku rozpadu lub zderzenia w 1490 roku, a pozostała materia utworzyła rój.
Czym są „spadające gwiazdy” i czy zawsze to część roju?
Potocznie meteory nazywa się spadającymi gwiazdami, choć w praktyce chodzi o coś innego. Zjawisko powstaje, gdy w atmosferę Ziemi wlatuje drobina skalna z kosmosu. Większość takich obiektów spala się w atmosferze, a jeśli są wystarczająco duże i przetrwają, mogą dotrzeć do powierzchni jako meteoryty. Astronomowie opisują wiele rojów pojawiających się cyklicznie w ciągu roku, ale meteory mogą wystąpić także przypadkowo – wtedy mówi się o meteorach sporadycznych.
W źródłach pojawia się również ciekawa wzmianka związana z rokiem 1490. Nad chińskim miastem Qingyang miało dojść do zdarzenia opisywanego w dawnych kronikach jako deszcz kamieni, a współcześnie być może nazwalibyśmy to deszczem meteorytów. Podawano, że większe okazy miały ważyć około 1,5 kilograma, a mniejsze około 1 kilograma. Nie ustalono jednak, czy był to efekt wejścia i rozpadu planetoidy w atmosferze ani czy mogło to mieć związek z kometą C/1490 Y1, na przykład z jej rozpadem.
Źródło PAP.
