Przedsięwzięcie będzie trwać do końca czerwca 2028 r. Weźmie w nim udział 200 szkół, 930 nauczycieli i edukatorów oraz 13 000 uczniów. Wypracowane scenariusze zajęć i materiały szkoleniowe zostaną opublikowane na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej (ZPE) i będą dostępne dla 6 000 000 potencjalnych odbiorców.
ZBADAI, odkryj, przetestuj
Rozwój AI to nieodłączna część zmieniającego się świata. Chaty sztucznej inteligencji wypierają tradycyjne wyszukiwarki internetowe, sieć zalewają nieprawdziwe, sensacyjne treści audiowizualne. Granica między rzeczywistością, a generowaną przez AI fikcją zaciera się. Program ZBADAI wesprze nauczycieli i uczniów w radzeniu sobie w tych realiach. Ułatwi zrozumienie mechanizmów działania sztucznej inteligencji i pomoże odkryć jej potencjał edukacyjny.
„Dla nas bardzo istotne jest skupienie się na podmiotowości i sprawczości ucznia. Tak, żeby uczeń był kimś, kto samodzielnie odkrywa, bada, tworzy, a aspekty jego samodzielnej pracy powinny być wspierane narzędziami sztucznej inteligencji” - mówi Robert Firmhofer, dyrektor naczelny Centrum Nauki Kopernik.
Narzędzia AI zostaną wykorzystane podczas realizacji szkolnych projektów badawczych, prowadzonych metodą naukową. Pracując nad nimi, uczniowie będą rozwijać umiejętności krytycznego myślenia, analizy danych i pracy zespołowej. Sztuczna inteligencja pomoże im w wykonywaniu obliczeń, identyfikacji elementów obrazu czy rozpoznawaniu dźwięków. Nauczyciele i uczniowie poznają nie tylko różne narzędzia, ale także sam koncept odpowiedzialnego i etycznego ich wykorzystywania.
Młodzież przekona się, że AI wcale nie wie wszystkiego. Może czerpać wiedzę z całej gamy dostępnych w sieci danych, także błędnych oraz takich, które wyrażają nie fakty, lecz opinie. To nie jest godny zaufania asystent, który wyręcza w wykonywaniu prac domowych. Umiejętnie z niej korzystając, można natomiast skutecznie się uczyć i weryfikować swój tok myślenia.
„Sztuczna inteligencja będzie się rozwijała bez względu na to, co my dzisiaj o niej myślimy. Ta cyfrowa rewolucja po prostu dzieje się na naszych oczach. (…) Cieszę się, że rozpoczynamy ten projekt. Najbliższe lata to wielkie wyzwanie dla całego systemu edukacji, oświaty, społeczeństwa, a my po prostu będziemy mądrzejsi - bo mądrzej przygotowani” - powiedziała podczas inauguracji Barbara Nowacka, Minister Edukacji.
Od hackathonu do szkoły
Aby ZBADAI trafił do szkół, muszą powstać scenariusze projektów badawczych. Opracuje je podczas hackathonu 30 nauczycieli z całej Polski wraz z ekspertami z Centrum Nauki Kopernik. Wynikiem tego spotkania będzie także program kursu AI dla nauczycieli, obejmujący podstawy działania sztucznej inteligencji, tworzenie zapytań (prompt engineering), analizę i tworzenie multimediów, praktyczne zastosowania AI w dydaktyce.
Stworzone podczas hackathonu interdyscyplinarne projekty badawczo-edukacyjne będą łączyły biologię, fizykę, chemię, a nawet przedmioty humanistyczne. Ich realizacją zajmą się uczniowie 100 szkół podstawowych i 100 szkół ponadpodstawowych.
Opracowane kursy AI dla nauczycieli, scenariusze lekcji i projektów badawczych zostaną udostępnione wszystkim zainteresowanym za pośrednictwem Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej.
Kompetencje, które zostaną na zawsze
Projekt edukacyjny ZBADAI ma sprawić, że nauczyciele i uczniowie będą korzystali z AI mądrze, twórczo i odpowiedzialnie - zarówno w szkolnych klasach, jak i w życiu prywatnym.
„Chcemy pokazać, jak szkoła może się zmieniać z miejsca pozyskiwania wiedzy, na miejsce rozwoju kompetencji krytycznego myślenia, analizy danych i wspólnego poznawania świata” - podkreśla Beata Jurkiewicz, koordynatorka projektu ZBADAI.
Nauczyciele rozwiną swoje kompetencje w zakresie świadomego, bezpiecznego i skutecznego wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w edukacji. Dowiedzą się także, jak prowadzić zajęcia metodą badawczą z użyciem technologii cyfrowych.
Uczniowie nauczą się formułowania pytań badawczych, krytycznego myślenia, pracy z danymi, korzystania z AI jako narzędzia wspierającego proces poznawczy oraz prezentowania wyników swoich działań.
Nowe standardy w skali kraju
Stworzenie programu ZBADAI zapoczątkowała szczegółowa analiza polskiego rynku warsztatów, szkoleń, kursów, książek o AI, przygotowana przez dr Macieja Kościelniaka z Uniwersytetu SWPS.
Większość dostępnych materiałów dotyczy pracy merytorycznej nauczycieli i uczy ich prezentowania zasad działania AI „na tablicy”. Uczniom brakuje możliwości praktyki i realnych doświadczeń. Wiele kursów obiecuje głównie „oszczędność czasu” pracy, a oferty szkoleniowe pomijają nauczycieli przedmiotów humanistycznych.
ZBADAI kładzie nacisk na rozwój kompetencji i świadome wykorzystywanie technologii w edukacji, a realizowane zajęcia mają charakter interdyscyplinarny. Projekt daje uczestnikom realne, pogłębione doświadczenie pracy z AI i wyznacza nowy kierunek w rozwoju polskiej edukacji.
Więcej o projekcie: www.kopernik.org.pl/zbadai
KONTAKT:
Jan Król - koordynator promocji i komunikacji ZBADAI
tel.: 515 571 702
e-mail: [email protected]
Źródło informacji: Centrum Nauki Kopernik
