- Wigilia została oficjalnie dodana do kalendarza świąt ustawowo wolnych od pracy, zwiększając ich liczbę do 14 dni.
- Istnieją jednak wyjątki od tej zasady, pozwalające na pracę w Wigilię w określonych sektorach, takich jak ratownictwo czy służby użyteczności publicznej.
- Za nieprzestrzeganie nowych przepisów grożą surowe kary finansowe, zwłaszcza w handlu, gdzie zakaz pracy jest szczególnie rygorystyczny.
„Nowe” święto i wyjątki w Kodeksie pracy
Wigilię dodano do katalogu świąt ustawowo wolnych od pracy w lutym 2025 roku. Liczba takich dni w kalendarzu wzrosła tym samym do 14.
Kodeks pracy przewiduje jednak katalog zawodów, w których praca w święta jest dopuszczalna. Zgodnie z art. 151 można pracować m.in. przy akcjach ratowniczych, w ruchu ciągłym, przy pracy zmianowej i niezbędnych remontach. W Wigilię do pracy mogą być także kierowani pracownicy transportu i komunikacji, straży pożarnych i służb ratowniczych, ochroniarze, rolnicy oraz osoby zatrudnione przy pracach koniecznych ze względu na użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności – np. w gastronomii, hotelach i szpitalach. W takich przypadkach pracodawca ma obowiązek oddać inny dzień wolny do końca okresu rozliczeniowego, najczęściej do 31 grudnia.
Surowe kary dla łamiących zakaz, szczególnie w handlu
Zatrudnianie w Wigilię w innych przypadkach niż przewidziane w Kodeksie pracy jest zakazane i stanowi wykroczenie. PIP podkreśla, że pracodawca, który wbrew przepisom nakaże pracownikowi świadczenie pracy w tym dniu, naraża się na grzywnę od 1000 do 30 000 zł.
Szczególnie surowe sankcje grożą w handlu. 24 grudnia obowiązuje zakaz pracy w placówkach handlowych, obejmujący nie tylko pracowników etatowych, ale także osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych. Wyjątkiem są m.in. stacje paliw, apteki, placówki w hotelach, na dworcach czy lotniskach, a także sklepy internetowe, piekarnie i cukiernie.
Sam przedsiębiorca może tego dnia stanąć za ladą i skorzystać z nieodpłatnej pomocy najbliższej rodziny, pod warunkiem, że na co dzień jej nie zatrudnia. Jeśli jednak powierzy pracę w handlu pracownikom lub zleceniobiorcom, mimo że nie spełnia żadnego z ustawowych wyjątków, musi liczyć się z karą finansową od 1000 do nawet 100 000 zł. Dlatego Wigilia 2025 będzie pierwszą taką okazją, by większość Polaków mogła spokojnie przygotować się do świąt, a pracodawcy – by pamiętać o nowych przepisach i grożących za ich złamanie karach.
Polecany artykuł: