Jan Matejko popełnił błąd malując Mikołaja Kopernika? Sprawdziliśmy!

Mikołaj Kopernik na karykaturze Jana Matejki

Krakowski mistrz malarski, Jan Matejko stworzył swego czasu obraz pt.: "Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem" (1871-1873), który jest powszechnie znany. Często pojawiały się opinie, jakoby Matejko popełnił błąd przy pracach nad obrazem. Mianowicie artysta umieścił u stóp Kopernika lunetę, której przecież astronom nie mógł używać w swoich czasach. Czemu nie? Ponieważ nikt jeszcze jej nie wynalazł. Ten czas miał dopiero nastąpić. Więc był to specjalny zabieg Matejki, czy zwykły błąd wynikający z braku rozeznania historycznego?

Jan Matejko popełnił błąd?

Dziś wydaj się, iż nie był to błąd, a raczej celowy zabieg krakowskiego malarza. Wynikało to z jego pojmowania malarstwa historycznego oraz jego podejścia do edukacyjnej funkcji sztuki malarskiej. Matejko chciał oświecać Polaków swoimi dziełami, z czego naród skorzystał na "pół gwizdka". Można powiedzieć, że Matejko namalował przemawiającego Kopernika, którego słuchają ludzie żyjący na przestrzeni 200-300 lat. Malarz dążył w tym wypadku do ukazania ciągłości nauki - to że jedno pokolenie ma wpływ na kolejne. Zatem mistrz wyciął takiego psikusa przyszłym pokoleniom, aby miały się nad czym głowić.