Jawność wynagrodzeń od Wigilii 2025. Co się zmieni?
Gdy Polacy będą przygotowywać się do wigilijnej kolacji, w życie wejdą przepisy, które na zawsze odmienią polski rynek pracy. Dokładnie 24 grudnia 2025 roku zacznie obowiązywać nowelizacja Kodeksu pracy, która wdraża unijną dyrektywę w sprawie równości i przejrzystości wynagrodzeń. Głównym celem jest ograniczenie luki płacowej między kobietami a mężczyznami. Choć Polska ma czas na pełne wdrożenie przepisów do 7 czerwca 2026 roku, pierwszy, rewolucyjny etap startuje znacznie wcześniej.
Największą zmianą, którą odczują osoby szukające pracy, będzie koniec z ukrywaniem zarobków w ogłoszeniach. Zgodnie z nowymi przepisami każdy pracodawca, niezależnie od wielkości firmy, będzie musiał podać w ofercie początkowe wynagrodzenie lub widełki płacowe. Informacja ta musi być dostępna dla kandydata jeszcze przed rozmową kwalifikacyjną.
To jednak nie koniec rewolucji. Nowelizacja wprowadza również:
- Kategoryczny zakaz zadawania pytań o wysokość wynagrodzenia w poprzednich miejscach pracy. Ma to zapewnić, że pensja będzie ustalana na podstawie kompetencji, a nie historii zarobkowej.
- Zniesienie klauzul poufności wynagrodzeń. Pracodawcy nie będą mogli zabronić pracownikom rozmawiania o swoich pensjach.
Pracownik zapyta o pensję kolegi. Co na to pracodawca?
Nowe przepisy dają pracownikom potężne narzędzie do walki o równe płace. Każdy zatrudniony zyska prawo do informacji o średnich poziomach wynagrodzeń osób wykonujących taką samą lub podobną pracę, z podziałem na płeć. Oznacza to, że będzie można sprawdzić, czy nasza pensja nie odbiega od zarobków innych na porównywalnych stanowiskach. W mniejszych firmach może to w praktyce oznaczać poznanie zarobków kolegów z zespołu.
Aby nowe prawo nie było martwym przepisem, ustawodawca przewidział surowe sankcje. Państwowa Inspekcja Pracy będzie mogła nakładać na pracodawców grzywny w wysokości od 1 000 zł do 30 000 zł. Kara grozi między innymi za:
- nieujawnienie widełek płacowych w ogłoszeniu,
- zatrudnienie pracownika za kwotę niższą niż deklarowana w ofercie,
- odmowę pracownikowi informacji o poziomach wynagrodzeń.
Koniec z luką płacową? Nowe obowiązki dla dużych firm
Większe firmy czeka jeszcze więcej obowiązków. Pracodawcy zatrudniający powyżej 100 osób będą musieli regularnie raportować o luce płacowej między kobietami a mężczyznami. Jeśli różnica w wynagrodzeniach na tej samej grupie stanowisk przekroczy 5% i nie będzie miała obiektywnego uzasadnienia, firma będzie musiała wdrożyć mechanizm naprawczy we współpracy z przedstawicielami pracowników.