Świat przyrody potrafi zaskoczyć ciekawymi i niespotykanymi zjawiskami. Jednym z nich są śpiewające wydmy, które wydają niski, przenikliwy dźwięk, który potrafi zagłuszać nawet ludzką mowę. Kto jest wrażliwy na wysokie dźwięki ciężko zniósłby nieustający przez kilka minut hałas o natężeniu 100 decybeli, który wydaje piasek. Dla porównania - klakson samochodowy wytwarza dźwięk o natężeniu 110 decybeli.
W jaki sposób wydmy wydają dźwięk?
Zbadano skąd bierze się to nietypowe zjawisko i okazuje się, że piasek pod wpływem przesuwania się, powoduje ocieranie się o siebie drobinek, które w większości stanowią kwarc. Natomiast staczając się po stromym zboczu, wydają charakterystyczny dźwięk. Skumulowany i zsynchronizowany potrafi brzmieć nawet, jak szczekanie psa, głośne jęki lub krzyki, czy też wiolonczela.
Aby jednak wydmy dały spektakularny koncert, spełnione muszą być określone warunki. Po pierwsze, piasek musi być niebywale suchy. Jakakolwiek wilgotność spowoduje adhezję, czyli przyleganie do siebie ziarenek. Po drugie, piasek musi być nieskazitelnie czysty - to znaczy, że nie może zawierać frakcji ilastej - zanieczyszczeń typowych dla zwykłej gleby. Po trzecie, bardzo wysoka temperatura powietrza. Im większa, tym piasek będzie wydawał wyższy dźwięk.
Śpiewające wydmy w Polsce
W Sowińskim Parku Narodowym spełnia powyżej opisane warunki, więc teoretycznie możliwe jest usłyszenie śpiewu wydm. Będzie on jednak słaby i nie tak spektakularny, jak w innych krajach. Jest tak, ponieważ ekstremalnie suchy piach znajduje się wyłącznie w nawierzchniowej warstwie. To oznacza, że wiatr nie ma szans dostać się zbyt głęboko, aby swobodnie przesuwać nim po powierzchni.
Gdzie znajdują się najgłośniej śpiewające wydmy?
Najbardziej spektakularne koncerty wydm możemy usłyszeć na terenach najbardziej suchych i dobrze nasłonecznionych. Oto kilka miejsc wartych uwagi: wydmy Kelso i Eureka na pustyni Mojave w Kaliforni, Wydmy Sand Mountain w Nevadzie, wydmy w Parku Narodowym Altyn-Emel w Kazachstanie, wydmy Khongoryn Els zane w Mongolii.
Najpiękniejsze parki narodowe w Polsce - które warto odwiedzić?
