Monet wraca do poznańskiego muzeum. Jak dzieło trafiło do polskich zbiorów i gdzie można je zobaczyć?

W zbiorach polskich muzeów znajduje się tylko jedno oryginalne dzieło Claude’a Moneta – "Plaża w Pourville", namalowana w 1882 roku. Ten subtelny pejzaż nadmorski, z charakterystyczną grą światła i barw, od lat przyciąga uwagę zwiedzających i historyków sztuki. Od 18 lipca obraz ponownie można oglądać w Muzeum Narodowym w Poznaniu – po przerwie związanej z remontem galerii, w której był eksponowany.

Jak "Plaża w Pourville" trafiła do Poznania?

Zakup obrazu do polskich zbiorów miał miejsce w 1906 roku. Dzieło Moneta nabyło Niemieckie Towarzystwo Artystyczne podczas wystawy zorganizowanej w berlińskim Kaiser-Friedrich-Museum. Pejzaż złożono jako depozyt do poznańskiego muzeum i pozostał w nim także po zmianie jego władz na polskie w 1918 roku. W tamtym czasie impresjonizm nie był jeszcze w pełni doceniany przez europejskich kolekcjonerów, co pozwoliło pozyskać płótno za stosunkowo niewielką kwotę. Z czasem zyskał rangę jednego z najważniejszych dzieł w polskich zbiorach muzealnych.

Kradzież jak z filmu

Obraz zyskał ogólnopolską rozpoznawalność nie tylko dzięki swojej wartości artystycznej, ale również za sprawą głośnej kradzieży, do której doszło w 2000 roku. Złodziej, działając z premedytacją, wyciął oryginał z ramy, podkładając jego kopię. Co więcej, podczas wycinania uszkodził sygnaturę Moneta – istotny element potwierdzający autentyczność dzieła. Brak oryginału zauważono dopiero dwa dni później, co pozwoliło sprawcy bezpiecznie zniknąć z obrazem.

Początkowe śledztwo nie przyniosło rezultatów i zostało umorzone w 2001 roku. Mimo to muzeum oraz policja nie porzuciły nadziei na odzyskanie dzieła. Przełom nastąpił niemal dekadę później – 12 stycznia 2010 roku, kiedy obraz odnaleziono podczas działań operacyjnych.

Sprawcą kradzieży okazał się Robert Z., pasjonat sztuki, który – jak tłumaczył – ukradł obraz z miłości do impresjonizmu. Nie próbował go sprzedać ani wywieźć za granicę. Przez blisko dziesięć lat dzieło ukrywał za szafą w mieszkaniu swoich rodziców. Po odzyskaniu obraz trafił z powrotem do muzeum 15 stycznia 2010 roku.

Sprawca został skazany na trzy lata pozbawienia wolności oraz zobowiązany do zwrotu 28 tysięcy złotych na pokrycie kosztów konserwacji dzieła. Choć kradzież była ciosem dla instytucji, zakończyła się względnie szczęśliwie – bez nieodwracalnych strat dla obrazu.

Gdzie i kiedy można zobaczyć obraz?

Od 18 lipca 2025 roku  "Plażę w Pourville" można oglądać w salach stałej ekspozycji Muzeum Narodowego w Poznaniu. Nowa lokalizacja została wybrana z myślą o dostępności dla szerokiego grona odwiedzających, zarówno mieszkańców, jak i turystów.

To też może cię zainteresować: Olga Boznańska ponownie w Gdańsku. Ta wystawa przyciągnie tłumy