W grudniu 2023 roku po raz pierwszy prace Olgi Boznańskiej zawitały do Gdańska. Zorganizowana w Ratuszu Głównego Miasta we współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie wystawa zgromadziła ponad 50 obrazów i pamiątek artystki, a wydarzeniom towarzyszącym – oprowadzaniom i spotkaniom – towarzyszyło duże zainteresowanie publiczności. Jak zaznaczał dyrektor Muzeum Gdańska Waldemar Ossowski, była to pierwsza w mieście ekspozycja w całości poświęcona tej wyjątkowej twórczyni.
Teraz Muzeum Narodowe w Gdańsku sięga po własne zbiory i zaprasza do kolejnego spotkania z Boznańską – tym razem w nowej odsłonie, wpisującej się w ogólnopolskie obchody roku jej imienia.
Z magazynów na ekspozycję
Wystawa "Olga Boznańska i… malarstwo polskie XIX i początku XX wieku z kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku" to pierwsza odsłona nowej serii pt. "Kolekcja", w ramach której gdańskie muzeum prezentuje wybrane dzieła z własnych zbiorów. Tym razem padło na bezcenny, choć rzadko pokazywany publiczności, zbiór obrazów z przełomu XIX i XX wieku.
Jak przypominają kuratorzy, kolekcja ta powstała głównie po 1945 roku, kiedy to – w ramach kształtowania nowej, powojennej tożsamości miasta – do gdańskiego muzeum zaczęły trafiać prace polskich artystów. Część z nich to dary Ministerstwa Kultury i Sztuki, inne pozyskiwano z myślą o budowie reprezentacyjnej kolekcji narodowej. Dziś zbiory te reprezentują najważniejsze nurty tamtego okresu – od romantyzmu i realizmu po symbolizm i Młodą Polskę.
Artystka światowego formatu
Centralną postacią nowej ekspozycji jest oczywiście Olga Boznańska (1865–1940) – malarka, która urodziła się w Krakowie, kształciła w Monachium, a międzynarodową sławę zdobyła w Paryżu, gdzie mieszkała przez ponad 40 lat. Jej subtelne, zamglone portrety, pełne psychologicznej głębi i wrażliwości, porównywano do prac Whistlera i Maneta, a ona sama nieustannie podkreślała, że malarstwo było jej życiem.
Na wystawie w Pałacu Opatów zobaczymy nie tylko wybrane portrety Boznańskiej, ale także martwe natury – pełne delikatności i ulotnych barw – oraz mniej znane pejzaże, które artystka tworzyła wyłącznie dla siebie. Charakterystyczna dla niej forma – postaci uchwycone we wnętrzach, skąpane w rozproszonym świetle – do dziś budzi podziw za oszczędność środków i precyzję psychologiczną.
Mistrzowie i mistrzynie przełomu wieków
Boznańska to tylko punkt wyjścia do szerszej opowieści o polskim malarstwie przełomu XIX i XX wieku. W salach wystawowych znajdą się także dzieła takich twórców jak Piotr Michałowski, znany z dynamicznych scen batalistycznych i portretów konnych, czy Jacek Malczewski, którego symbolistyczne obrazy są ikoną epoki.
Nie zabraknie również Stanisława Wyspiańskiego, Józefa Pankiewicza, Juliana Fałata, Władysława Ślewińskiego i Wojciecha Weissa – artystów, których styl i eksperymenty kolorystyczne współtworzyły pejzaż Młodej Polski.
Ważnym uzupełnieniem ekspozycji są unikatowe fotografie z początku XX wieku – prace m.in. Jana Bułhaka, Stanisława Filiberta Fleury’ego i Tadeusza Rzący – które ukazują społeczne i artystyczne tło epoki.
Wystawę zamyka współczesny akcent – wideoart i obrazy Katarzyny Swinarskiej, które nawiązują do postaci Boznańskiej i wchodzą z nią w artystyczny dialog. To sugestywne przypomnienie, że spuścizna tej niezwykłej malarki wciąż inspiruje kolejne pokolenia twórców.
Gdzie i kiedy? Informacje praktyczne
Wystawę "Olga Boznańska i… malarstwo polskie XIX i początku XX wieku z kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku" będzie można oglądać od 2 sierpnia 2025 roku do 29 marca 2026 roku w Pałacu Opatów w Oliwie (Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku), ul. Cystersów 18.
Godziny otwarcia:
- wtorek–niedziela: 10:00–17:00
- poniedziałki: nieczynne
Ceny biletów:
- normalny: 15 zł
- ulgowy: 10 zł
- dzieci i młodzież do lat 18: wstęp bezpłatny
- w każdą środę — wstęp wolny dla wszystkich odwiedzających
Więcej informacji oraz sprzedaż biletów online: www.mng.gda.pl
