Stan wojenny w Łodzi. Zobacz archiwalne zdjęcia z wydarzeń 13 grudnia 1981 r.

i

Autor: IPN - polskiemiesiace.ipn.gov.pl

Historia

Stan wojenny w Łodzi. Zobacz archiwalne zdjęcia z wydarzeń 13 grudnia 1981 r.

2023-12-13 15:20

41 lat temu, w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r., wprowadzono stan wojenny. Władzę w Polsce przejęła junta wojskowa pod przywództwem gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Celem reżimu komunistycznego było zniszczenie wielomilionowego ruchu „Solidarności”. Wojskowy zamach stanu kosztował życie co najmniej kilkudziesięciu Polaków.

Stan wojenny na terenie całego kraju, wprowadzony został w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. Funkcjonariusze MO i SB natychmiast przystąpiły do zatrzymywania działaczy "Solidarności". Nie inaczej było w Łodzi.

Stan wojenny w Łodzi

Do budynku NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej przy ul. Piotrkowskiej 260 milicjanci i funkcjonariusze SB wtargnęli 13 grudnia. Ich głównym zadaniem było przerwanie łączności i aresztowanie działaczy związku.

Przejdź do galerii, by zobaczyć archiwalne zdjęcia z 13 grudnia 1981 r. w Łodzi

Pod siedzibą "S" zaczął gromadzić się tłum - to łodzianie, którzy wychodzili ze mszy w znajdującej się nieopodal katedrze. Około 13, ZOMO zabrało się za rozpędzanie mieszkańców miasta. Zdjęcia z tych wydarzeń publikujemy w galerii załączonej do niniejszego artykułu. Rozpoczęły się aresztowania. Wśród zatrzymanych znaleźli się: Andrzej Słowik, Jerzy Kropiwnicki, Paweł Wielechowski i inni.

Ograniczenia w całym kraju

W sumie w pierwszych dniach stanu wojennego internowano ok. 5 tys. osób, które przetrzymywano w 49 ośrodkach odosobnienia na terenie całego kraju. Łącznie w czasie stanu wojennego liczba internowanych sięgnęła 10 tys., w więzieniach znalazła się znaczna część krajowych i regionalnych przywódców „Solidarności”, doradców, członków komisji zakładowych dużych fabryk, działaczy opozycji demokratycznej oraz intelektualistów związanych z „S”. W celach propagandowych zatrzymano również kilkadziesiąt osób z poprzedniej ekipy sprawującej władzę, m.in. Edwarda Gierka, Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha. 

Na podstawie dekretu o stanie wojennym zawieszono podstawowe prawa i wolności obywatelskie, wprowadzono tryb doraźny w sądach, zakazano strajków, demonstracji, milicja i wojsko mogły każdego legitymować i przeszukiwać obywateli. Wprowadzono godzinę milicyjną od godz. 22 do 6 rano, a na wyjazdy poza miejsce zamieszkania potrzebna była przepustka. Korespondencja podlegała oficjalnej cenzurze, wyłączono telefony, uniemożliwiając m.in. wzywanie pogotowia ratunkowego i straży pożarnej. Większość najważniejszych instytucji i zakładów pracy została zmilitaryzowana i była kierowana przez ponad 8 tys. komisarzy wojskowych. Zawieszono wydawanie prasy poza „Trybuną Ludu” i „Żołnierzem Wolności”. Zawieszono działalność wszystkich organizacji społecznych i kulturalnych, a także zajęcia w szkołach i na wyższych uczelniach.

Koniec stanu wojennego

Stan wojenny zawieszony został 31 grudnia 1982, a 22 lipca 1983 r. odwołany - przy zachowaniu części represyjnego ustawodawstwa. Dokładna liczba osób, które w wyniku wprowadzenia stanu wojennego poniosły śmierć, nie jest znana. Przedstawiane listy ofiar liczą od kilkudziesięciu do ponad stu nazwisk. Nieznana pozostaje także liczba osób, które straciły w tym okresie zdrowie na skutek prześladowań, bicia w trakcie śledztw czy podczas demonstracji ulicznych, czy też w efekcie braku możliwości wezwania pomocy z powodu zablokowania połączeń telefonicznych.

Wystawa IPN - stan wojenny