Ziemia najdalej od Słońca. W czwartek aphelium. Co to oznacza?

Spis treści

1. Czym jest aphelium?
2. Dlaczego lato przypada, gdy Ziemia jest najdalej od Słońca?
3. Czy aphelium wpływa na nasze lato?
4. Orbita Ziemi – niemal idealny okrąg
5. Kiedy Ziemia będzie najbliżej Słońca?

Czym jest aphelium?

Aphelium (z greckiego: apo – „od” i helios – „Słońce”) to punkt na orbicie ciała niebieskiego, w którym znajduje się ono najdalej od Słońca. Dla Ziemi aphelium przypada zazwyczaj na początek lipca. W 2025 roku moment ten nastąpi 3 lipca o godzinie 21:54 czasu środkowoeuropejskiego letniego, kiedy to nasza planeta będzie oddalona od Słońca o 152,089 milionów kilometrów.

Dlaczego lato przypada, gdy Ziemia jest najdalej od Słońca?

Może się to wydawać paradoksalne, ale Ziemia znajduje się najdalej od Słońca właśnie podczas lata na półkuli północnej. Z kolei najbliżej Słońca jesteśmy zimą, około 4 stycznia, kiedy to odległość wynosiła 147,103 milionów kilometrów.

Pory roku nie są jednak determinowane przez odległość od Słońca, lecz przez nachylenie osi obrotu Ziemi względem płaszczyzny jej orbity. Oś ta jest pochylona o około 23,4 stopnia, co sprawia, że w różnych porach roku Słońce oświetla różne części planety pod różnymi kątami, wpływając na długość dnia i intensywność nasłonecznienia.

Czy aphelium wpływa na nasze lato?

Choć w aphelium Ziemia otrzymuje nieco mniej energii słonecznej – około 93,55 proc. w porównaniu do peryhelium – różnica ta jest zbyt mała, by znacząco wpłynąć na temperatury. Dzięki nachyleniu osi Ziemi, latem na półkuli północnej Słońce świeci dłużej i pod większym kątem, co rekompensuje mniejsze nasłonecznienie wynikające z większej odległości od Słońca.

Orbita Ziemi – niemal idealny okrąg

Średnia odległość Ziemi od Słońca wynosi około 149,6 milionów kilometrów. Różnica między aphelium a peryhelium to około 5 milionów kilometrów, co stanowi zaledwie 3,3 proc. tej średniej. Orbita Ziemi jest więc niemal kołowa, a różnice w odległości od Słońca są niewielkie.

Różnica w rozmiarze kątowym tarczy słonecznej na niebie między aphelium a peryhelium wynosi około jednej minuty łuku, co jest niemal niezauważalne dla ludzkiego oka.

Kiedy Ziemia będzie najbliżej Słońca?

Najbliżej Słońca, czyli w peryhelium, Ziemia znajdzie się ponownie 3 stycznia 2026 roku. Wówczas odległość między naszą planetą a gwiazdą wyniesie około 147,1 milionów kilometrów.

Oprac. Jakub Sadkowski