Jakie były tematy na maturze w PRL?
Pytania na maturze w Polsce w okresie PRL-u różniły się od tych, które pojawiają się na egzaminie obecnie. Poniżej przedstawiliśmy przykładowe tematy, które pojawiały się na maturze w różnych dziedzinach ponad 30, 40 a nawet 50 lat temu:
- Matematyka: geometria analityczna, rachunek różniczkowy i całkowy, algebra, teoria liczb, geometria, trygonometria.
- Fizyka: mechanika, elektrostatyka i elektrodynamika, termodynamika, optyka, atomistyka.
- Chemia: chemia organiczna i nieorganiczna, chemia analityczna, termodynamika chemiczna.
- Biologia: fizjologia, cytologia, genetyka, ekologia, zoologia, botanika.
- Język polski: literatura polska, gramatyka i stylistyka języka polskiego, historia literatury.
- Historia: historia Polski i świata, historiografia, metodologia badań historycznych.
- Język obcy: język angielski, rosyjski, niemiecki lub francuski - test składał się z pytań dotyczących gramatyki, słownictwa, rozumienia ze słuchu i ze czytania.
Pytania egzaminacyjne z każdej dziedziny nauki były dobierane w taki sposób, aby testować wiedzę uczniów na poziomie licealnym. Egzaminy były jednak bardziej teoretyczne i wymagały dużo wiedzy encyklopedycznej niż dzisiejsze matury, które skupiają się bardziej na rozwiązywaniu zadań oraz analizie tekstu. Warto jednak zwrócić uwagę, iż dawniej wymagania wobec uczniów były większe i poziom matur był znacznie wyższy niż obecnie. Dawni maturzyści czasami śmieją się z żenujących wymagań współczesnego egzaminu dojrzałości. Ma to oczywiście związek z ogólnym spadkiem poziomu edukacji w Polsce.
Jakie były tematy na maturze z języka polskiego w latach 50. XX wieku w Polsce?
Egzaminy maturalne z języka polskiego z lat 50. XX wieku składały się z zadań pisemnych oraz ustnych, a ich formułowanie i treść były uzależnione od ówczesnych wymagań programowych i metod nauczania. Poniżej przedstawiam przykładowe pytania z egzaminu maturalnego z języka polskiego z 1950 roku:
- O czym mówią słowa: "W nieskończoność nie może czas lecieć" (Kazimierz Brodziński)? Jakie są Twoje spostrzeżenia na ten temat?
- Na podstawie wiersza "Na wsi" Władysława Broniewskiego, wyjaśnij pojęcie socrealizmu w literaturze.
- Przedstaw krótko problematykę, postaci i styl "Lalki" Bolesława Prusa.
- Przeczytaj fragment "Chłopów" Władysława Reymonta i na jego podstawie omów problematykę utworu.
- Przedstaw charakterystykę postaci Joanny Ordy z "Lalki" Bolesława Prusa.
- Porównaj i omów stosowane przez Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego środki artystyczne i formy poetyckie w ich twórczości.
- Jakie były inspiracje romantyków w malarstwie i jakie obrazy malowali artyści romantyczni?
- Przeczytaj wiersz "Człowiek wśród ludzi" Jana Kasprowicza i na jego podstawie omów jego tematykę i przesłanie.
- Omów znaczenie "Krzyżaków" Henryka Sienkiewicza w historii polskiej literatury.
Warto zaznaczyć, że egzaminy maturalne z tamtego okresu były bardziej oparte na wiedzy encyklopedycznej niż dzisiejsze egzaminy, co podkreślaliśmy już powyżej. Pytania skupiały się na analizie literackiej oraz na znajomości historii literatury i jej kierunków. Obecne były też wątki polityczne, jako znak nowych realiów Polski powojennej.
