Ciekawostka historyczna

Jak to było z maturą w Polsce? Historia najważniejszego egzaminu! [GALERIA]

2023-05-11 9:41

Mówi się, że egzamin maturalny jest jednym z najważniejszych w życiu. Jego zdanie z dobrym wynikiem otwiera bowiem drogę na studia, co wiąże się z dalszym rozwojem danej osoby. Tym samym studia to wstęp do dorosłego życia i możliwy początek kariery zawodowej. Od kiedy jednak w Polsce zdawana jest matura? Jakie były jej losy? Przeczytajcie poniżej.

Od kiedy w Polsce zdajemy matury?

W Polsce matura, czyli egzamin dojrzałości, jest zdawana od roku 1816. Wtedy to Królestwo Polskie, będące głęboko zależne od Imperium Rosyjskiego (połączone unią personalną poprzez osobę cara imperatora), wprowadziło egzamin dojrzałości dla młodzieży kończącej szkoły średnie. Egzamin ten składał się z pisemnych zadań z języka polskiego, łacińskiego oraz greckiego. Uczniowie zdawali także część ustną na tematy związane z pisemnymi przedmiotami. Ówcześnie ilość zdawanych fakultetów była ograniczona tylko do humanistyki, która odzwierciedlała ideały antyczne. Wynikało to z mody naukowej, kulturalnej i umysłowej tamtych czasów. Zmiany w tym zakresie nastąpiły dopiero pod koniec XIX wieku.

Polska niepodległa (po I wojnie światowej)

Po odzyskaniu przez państwo polskie niepodległości w listopadzie 1918 roku egzamin maturalny stał się obowiązkowym egzaminem kończącym szkołę średnią. Tak pozostało do czasów nam współczesnych. Wówczas składał się on z pisemnych zadań z trzech przedmiotów, m.in. języka polskiego, matematyki i łaciny.

Egzamin maturalny w epoce Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL)

Egzamin dojrzałości w Polsce w okresie PRL-u miał swoje specyficzne cechy i był inny niż obecna, współczesna matura.

W latach 1951-1972 egzamin dojrzałości składał się z egzaminu pisemnego oraz ustnego. Egzamin pisemny obejmował m.in. język polski, matematykę, historię, a także przedmioty specjalizacyjne, zależne od profilu szkoły (licea medyczne, technika chemiczne, handlowe). Natomiast egzamin ustny polegał na przeprowadzeniu rozmowy kwalifikacyjnej, którą prowadził nauczyciel danego przedmiotu.

W latach 1972-1989/90 egzamin dojrzałości składał się już tylko z egzaminu pisemnego (tak pozostało do 1998 roku). Egzamin ten składał się z przedmiotów obowiązkowych, takich jak język polski, matematyka, historia, a także przedmiotów specjalizacyjnych, zależnych od typu szkoły.

Charakterystyczne dla egzaminów dojrzałości w PRL-u było to, że były one traktowane jako narzędzie selekcji oraz weryfikacji umiejętności młodzieży, którą państwo kierowało do określonych kierunków studiów i zawodów. Egzamin dojrzałości był również wykorzystywany do oceny jakości nauczania w szkołach przez ministerstwo edukacji.

Matura w wolnej Polsce

Po upadku komunizmu w Polsce w 1989 roku system edukacji oraz egzaminów dojrzałości uległ znaczącej modernizacji. W 1991 roku wprowadzono reformę szkolnictwa, która ustanowiła m.in. system szkół ponadgimnazjalnych, składających się z liceów ogólnokształcących, techników i szkół zawodowych.

Obecnie egzamin dojrzałości w Polsce składa się z egzaminu pisemnego oraz egzaminu ustnego z języka polskiego lub języków obcych. Egzamin pisemny składa się z kilku części, w zależności od profilu szkoły i wybranych przedmiotów. Egzamin ten obejmuje m.in. język polski, matematykę, języki obce, biologię, chemię, fizykę, geografię, historię oraz przedmioty specjalizacyjne.

W ostatnich latach egzamin maturalny podlegał pewnym zmianom, takim jak wprowadzenie arkuszy egzaminacyjnych na poziomie podstawowym i rozszerzonym oraz zmiany w formule egzaminu ustnego z języków obcych.

Zobaczcie historyczne zdjęcia z matur!