Osobliwości Pomorza i Kujaw

Ciechocinek - miasto z soli. To miasteczko jest prawdziwą perłą regionu. Poznaj jego magiczną historię

2024-04-26 16:59

Na Kujawach, pośrodku Niziny Ciechocińskiej, będącej częścią Kotliny Toruńsko-Bydgoskiej, między Toruniem a Włocławkiem, w malowniczej pradolinie Wisły leży miasteczko Ciechocinek - jedno z największych i jednocześnie bardziej znanych uzdrowisk naszego kraju.

Kossak

i

Autor: Grzegorz Adamczewski

Średniowieczne korzenie

Niewielu z pośród przyjezdnych zdaje sobie sprawę, że historia miejsca, do którego właśnie przyjechali liczy sobie prawie osiemset lat. Oto najstarsze wzmianki o tym miejscu pochodzą z XIII wieku, kiedy to w roku 1235 książę Konrad I Mazowiecki wystawił dokument, w którym przekazał w wieczną dzierżawę sprowadzonemu przez siebie Zakonowi Krzyżackiemu dwie warzelnie soli, za co był on (zakon) zobowiązany do świadczenia deputatów solnych dworom księcia i biskupa.

Niestety, poza pobliskimi ruinami w Raciążku, nie zachowało się wiele obiektów kultury materialnej z tego okresu.

Czasy nowożytne

Tutejsze wychodnie soli w okresie nowożytnym zyskały większą rangę dopiero po I rozbiorze Polski, w wyniku którego kopalnie w Bochni i Wieliczce zaczęli kontrolować Austriacy. Projekt wykorzystania źródeł solankowych Słońska i Ciechocinka zawdzięczamy działaniom Stanisława Staszica i Konstantego Wolickiego.

W roku 1830 w parafii słońskiej wybudowano dużą warzelnię soli, zaś w latach 1824-1833 pobudowano dwie pierwsze tężnie, a w 1859 r. trzecią, które stały się zakładem produkującym sól na skalę przemysłową.

Satnisław Staszic

i

Autor: Grzegorz Adamczewski

Uzdrowisko Ciechocinek

Historia Ciechocinka jako kurortu rozpoczęła się w 1836 r., kiedy w miejscowym zajeździe zainstalowano cztery wanny lecznicze. Z solankowych kąpieli skorzystało wtedy 120 osób. Dało to początek Zakładowi Zdrojowemu. W Warszawie powołano Komitet Dla Obmyślenia Środków Wzniesienia Zakładu Wód Mineralnych w Ciechocinku. Pracę w Zakładzie Zdrojowym rozpoczął wówczas dr Roman Ignatowski, który przez ponad pięćdziesiąt lat pracował nad rozwojem uzdrowiska. Ciechocinek stał się w krótkim czasie bardzo popularny i coraz bardziej modny. Budowane były domy, wille i pensjonaty dla coraz liczniej przyjeżdżających tu kuracjuszy.

Szybko pobudowano wały przeciwpowodziowe i wodociąg, założono liczne parki i skwery. Milowym krokiem dla rozwoju miasta stała się budowa bocznicy kolejowej do kolei warszawsko-bydgoskiej (rok 1867). To między innymi dzięki kolei, od ponad 170 lat Ciechocinek znany jest jako unikalne w skali światowej uzdrowisko.

Chlorkowo-sodowo-jodkowo-bromkowe źródło solanki i wytwarzane z niej ługi i sole mają zastosowanie w procesach leczniczych. Z Ciechocinkiem związane są nazwiska takich architektów jak Feddeers oraz Marconi. W 1916 r. Ciechocinek uzyskał prawa miejskie.W okresie międzywojennym odbudowano zniszczone w czasie wojny urządzenia lecznicze, zbudowano pocztę i szkołę, założono liczne nowe pensjonaty, jak również "Dworek Prezydencki". Zbudowany wówczas między tężniami Park Zdrowia obejmował basen termalno-solankowy, Ogródek Jordanowski i boisko sportowe.

W okresie II wojny światowej, na cześć Hermana Göringa, nazwę miasta zmieniono na Hermannsbad. W czasie tym miasto pełniło również funkcję uzdrowiska dla Niemców.

Już w 1950 roku rozpoczęto w mieście całoroczną działalność leczniczą. Powstało w tym czasie wiele sanatoriów branżowych. Ciechocinek skutecznie przyciąga kuracjuszy i wczasowiczów swymi walorami leczniczymi, malowniczym położeniem, zielenią i niepowtarzalnym urokiem.

Współczesny renesans

Największą atrakcją Ciechocinka są tężnie wzniesione w XIX wieku. Te trzy imponujące wielkością konstrukcje (łączna długość 1741m, wysokość 16m) zbudowane z drewnianych bloków i bali wypełnione są suchymi krzewami tarniny. Solanka ze źródeł pompowana jest na szczyt tężni i rozprowadzana wzdłuż ich górnych galerii. Opadając w dół poprzez tarninę ulega stężeniu. Podczas tego procesu wytwarza się duża ilość jodu, powietrze nasyca się mikroelementami o udowodnionych właściwościach leczniczych. Stężona solanka ze zbiorników u podnóża tężni przesyłana jest do warzelni soli.

Tak, jak dawniej Ciechocinek przyciąga kuracjuszy i wczasowiczów nie tylko swymi walorami leczniczymi, lecz także malowniczym położeniem, zielenią licznych skwerów i parków, miłym i przytulnym klimatem kawiarenek, szumem fontann, powagą tężni, urokiem wielu miejsc spacerowych.

Obecność tężni, basenu solankowego, licznych parków i terenów zielonych oraz położenie kurortu w dolinie Wisły wpłynęło na wytworzenie się w Ciechocinku przyjaznego człowiekowi i przyrodzie mikroklimatu.

Od 1998 roku znów cieszy oczy wyremontowany wreszcie budynek Teatru Letniego, w którym odbywają się różne imprezy kulturalne miasta.

Obecnie Ciechocinek w pełni zasługuje na szczytną nazwę Perły Uzdrowisk Polskich i jest jednym z najpopularniejszych miast uzdrowiskowych w Polsce.

Festiwale, koncerty, muzyka i film

Obecny Ciechocinek to także miasto licznych festiwali, koncertów, teatru i filmu. By wymienić chociaż te najbliższe:

Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Wokalny “Vistula Sounds”Międzynarodowy Festiwal „Blues bez Barier”Festiwal „Piosenki Młodzieży Niepełnosprawnej". To właśnie w Ciechocinku nakręcono zdecydowaną większość zdjęć do filmu Janusza Majewskiego zrealizowanego na podstawie powieści Włodzimierza Kowalewskiego. Film został nagrodzony Srebrnymi Lwami Festiwalu Filmowego w Gdyni, a podczas tej samej imprezy nagrodę dla najlepszego aktora drugoplanowego odebrał Wojciech Pszoniak. W 2016 roku "Excentrycy" otrzymali aż siedem nominacji do Orłów - Polskich Nagród Filmowych, przyznawanych przez rodzime środowisko filmowe.

Ekscentrycy

i

Autor: Grzegorz Adamczewski