Nowy zabytek został wpisany do wojewódzkiego rejestru w styczniu 2023 r. Modernistyczna willa położona przy ul. Brzozowej w Zamościu (osiedle Powiatowa) została wybudowana na zlecenie Zygmunta Pomarańskiego, a zaprojektowana przez Tadeusza Zarembę. Projekt został zatwierdzony przez burmistrza miasta w lipcu 1935 r.
Czym wyróżnia się budynek?
„Na parterze znajdowały się: salonik, gabinet, pokój stołowy, spiżarnia, kuchnia i nyża. Na piętrze umieszczono dwie sypialnie, łazienkę i wejście na strych. Budynek został wzniesiony na planie kwadratu z wysuniętą półkolistą werandą. Stanowi obiekt parterowy, podpiwniczony z poddaszem” – opisuje Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków na swoim facebookowym profilu.
Elewacja nie posiada detali architektonicznych, zaś wnętrze budynku zachowało oryginalny wygląd. Wejście do obiektu prowadzi przez betonowy ganek z balustradą.
Willa ta znacznie wyróżnia się na tle innych budynków znajdujących się na osiedlu Powiatowym. Budynek w szczególności charakteryzuje się asymetrycznymi otworami okiennymi, wysuniętą, zaokrągloną i przeszkloną werandą z dużymi pionowymi oknami.
„Prostota willi oraz pozbawienie jej elewacji ozdób architektonicznych wpisuje ten obiekt w modernistyczny ruch architektoniczny tego okresu. Równie nowoczesnym założeniem w omawianym budynku jest logika projektowa, zredukowanie przestrzeni komunikacyjnych poprzez połączenie części domu przeznaczonych do dziennego użytku w jedną całość, oddzielenie przestrzeni dziennej – parteru od części nocnej – pierwszego piętra” – tłumaczy LWKZ.
Pierwszym właścicielem zabytkowego obiektu był Zygmunt Pomarański – członek Legionów Polskich i uczestnik wojny bolszewickiej, który swoją wojskową służbę zakończył w 1921 r. jako podporucznik. Był także współzałożycielem Księgarni Polskiej, przekształconej później w Wydawnictwo Z. Pomarańskiego oraz twórcą melodii pieśni patriotycznych, takich jak: „Biała róża” i „O mój rozmarynie”.
