Prof. Andrzej Indrzejczak z UŁ nagrodzony ERC Advanced Grant. Nagroda po raz pierwszy w historii trafi do łódzkiej uczelni

O przyznaniu prestiżowego grantu poinformował PAP Uniwersytet Łódzki, w którym prof. Andrzej Indrzejczak jest kierownikiem Katedry Logiki i Metodologii Nauk na Wydziale Filozoficzno-Historycznym. Jak zaznaczono, to pierwsze w historii tego typu dofinansowanie dla naukowca UŁ i jednocześnie pierwszy grant ERC dla łódzkich uczelni; po raz pierwszy także polski badacz zdobył Advanced Grant ERC w dziedzinie nauk społecznych i humanistycznych, bo dotychczas uzyskiwali je reprezentanci nauk fizycznych i inżynieryjnych.

Projekt prof. Indrzejczaka, na którego realizację ERC przeznaczyło ponad 1,6 mln euro nosi tytuł "Coming to Terms: Proof Theory Extended to Definite Descriptions and other Terms" i poświęcony jest teorii dowodu oraz programów dedukcji automatycznej dla formalnych teorii wykorzystujących złożone wyrażenia nazwowe (takim jest np. wyrażenie: ostatni film Wajdy) jako nośniki informacji. Celem projektu jest dostosowanie narzędzi logiki formalnej do struktury języków naturalnych, w których złożone wyrażenia nazwowe odgrywają bardzo ważną rolę.

- Problematyka analizy tego typu wyrażeń i ich rola we wnioskowaniach była podejmowana przez wielu znanych logików i filozofów takich jak Gottlob Frege, Bertrand Russell czy Stanisław Leśniewski w pierwszej połowie XX w. Późniejszy rozwój logiki oraz badań nad programami automatycznego wnioskowania zredukował rolę wyrażeń nazwowych w przetwarzaniu informacji – wyjaśnia prof. Indrzejczak.

Rezultaty badań prowadzonych w ciągu ostatnich kilku lat przez badacza z Łodzi pokazują jednak, że narzędzia współczesnej teorii dowodu można skutecznie stosować do przetwarzania rozmaitych rodzajów złożonych wyrażeń nazwowych. Osiągnięte wyniki mogą okazać się bardzo przydatne w badaniach z zakresu sztucznej inteligencji (AI).

Projekt łódzkiego naukowca będzie realizowany w sześcioosobowym zespole badawczym, do którego prof. Indrzejczak włączył m.in. pracowników Instytutu Filozofii UŁ: dra Nilsa Kurbisa, dra Michała Zawidzkiego i mgr Yaroslava Petrukhina. Prace potrwają 5 lat i będą realizowane w Centrum Filozofii Przyrody UŁ - interdyscyplinarnym ośrodku badawczym, prowadzonym przez prof. Elżbietę Jung.

Granty przyznawane przez European Research Comission służą finansowaniu wyłącznie bardzo ambitnych, często kosztownych badań, których efektem mogą być przełomowe odkrycia. Istotną cechą grantów ERC jest to, że w większości przypadków fundusze są przyznawane konkretnej osobie, czyli głównemu wykonawcy, który następnie dobiera sobie odpowiedni zespół badaczy.

W rozstrzygniętej w kwietniu edycji grantów ERC za 2021 rok spośród ponad 1700 zgłoszonych wniosków wyłoniono 253 laureatów, którzy na badania otrzymali łącznie ponad 624 mln euro. Granty ERC (różnego typu) są przyznawane od 2007 roku - do tej pory otrzymało je 59 naukowców z 21 polskich jednostek naukowo-badawczych. Tylko siedmiu z nich - w tym prof. Andrzej Indrzejczak z UŁ - otrzymało Advanced Grant.