Najpierw punkty, potem ZUS. Jak zdobyć nowe świadczenie wspierające?

Decyzja o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia

Osoba niepełnosprawna, która chce starać się o świadczenie wspierające, zanim uda się do ZUS, musi najpierw uzyskać decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia. Decyzję taką wydaje wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON).

O wydanie decyzji o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia może się ubiegać osoba niepełnosprawna, posiadająca:

• orzeczenie o niepełnosprawności i jej stopniu (wydane przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności)
• orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji (wydane przez lekarzy orzekających w ZUS)
• orzeczenie o inwalidztwie (wydane przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia)

WZON wydaje decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia na taki sam okres, na jaki dana osoba ma orzeczenie o niepełnosprawności, nie dłużej jednak niż na 7 lat. 

Kto może się starać o świadczenie wspierające?

Świadczenie wspierające będą mogły otrzymać osoby, które otrzymały decyzję WZON, w której poziom potrzeby wsparcia został ustalony na uprawniającym poziomie punktów.

- Nie wszyscy od razu będą mogli złożyć wniosek do ZUS. Kiedy będzie można to zrobić, jest zależne od liczby punktów w decyzji WZON oraz od tego, czy opiekunowi osoby z niepełnosprawnością przysługuje inne świadczenie - wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku. - W 2024 roku będziemy przyjmować wnioski tylko od tych osób, które uzyskają od 87 do 100 punktów.

Harmonogram dostępności świadczenia wspierającego dla osób z niepełnosprawnością:

• osoby, które mają od 87 do 100 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 r.
• osoby, które mają od 78 do 86 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2025 r.
• osoby, które mają od 70 do 77 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2026 r.

Osoby, które mają co najmniej 70 punktów, będą mogły uzyskać świadczenie wspierające od 2024 roku, pod warunkiem, że po 31 grudnia 2023 r. opiekunom tych osób będzie przysługiwało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy.

Wysokość świadczenia wspierającego

Świadczenie wspierające będzie wynosić od 40 do 220 proc. aktualnej wysokości renty socjalnej (w grudniu 2023 r. wynosi ona 1588,44 zł). Oznacza to, że na początku będą to kwoty od ok. 635 zł do blisko 3495 zł, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia:

• 95–100 pkt – 220 proc. renty socjalnej
• 90–94 pkt – 180 proc. renty socjalnej
• 85–89 pkt – 120 proc. renty socjalnej
• 80–84 pkt – 80 proc. renty socjalnej
• 75–79 pkt – 60 proc. renty socjalnej
• 70–74 pkt – 40 proc. renty socjalnej

Jak złożyć do ZUS-u wniosek o świadczenie wspierające?

Wniosek do ZUS-u o wypłatę świadczenia będzie można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną poprzez:

• Platformę Usług Elektronicznych ZUS
• portal Emp@tia
• bankowość elektroniczną

Do wniosku o świadczenie wspierające nie trzeba załączać decyzji wydanej przez WZON. Wszystkie dane, które się w niej znajdują, ZUS otrzyma z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzeczeń o Niepełnosprawności, prowadzonego przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.

ZUS będzie wypłacać świadczenie wspierające przelewem na wskazany we wniosku numer rachunku bankowego. Świadczenie będzie wypłacane wraz z innymi świadczeniami, np. rentą socjalną czy 500+ dla osób niesamodzielnych. Świadczenie wspierające będzie przysługiwać bez względu na dochód, będzie zwolnione z podatku dochodowego i nie będzie mogło zostać zajęte przez komornika.