II wojna światowa. Obóz koncentracyjny w Lubuskiem
Na terenie obecnego województwa lubuskiego podczas II wojny światowej znajdowało się wiele filii obozów koncentracyjnych. W Przybyszowie miał swoją siedzibę podobóz KL Groß-Rosen. W 1940 r. powstał obóz Gross-Rosen, jako filia KL Sachsenhausen, której więźniowie przeznaczeni byli do pracy w miejscowym kamieniołomie granitu. Filie tego obozu znajdowały się także na terenie Dolnego Śląska. Według dostępnych danych szacunkowa liczba ofiar obozu Gross-Rosen wynosi ok. 40 tys. osób.
Prace badawcze w Przybyszowie. Czego tam szukają?
W listopadzie 2021 r. prowadzono działania na terenie byłego folwarku Bänisch w Przybyszowie, gdzie w czasie II Wojny Światowej znajdował się podobóz KL Groß-Rosen. Odtworzono istniejące mury znajdujących się tam niegdyś budynków. W 2019 r. odsłonięto dwa kamienie pamięci w okolicach Przybyszowa. To tam od października 1944 r. do stycznia 1945 r. znajdowały się filie KL Groß-Rosen. Odsłonięto także jeden kamień niedaleko wsi Spokojna, gdzie w 1945 r. w zagajniku, 20 kobiet zostało zamordowanych strzałem z karabinu w tył ciała.
W sierpniu 2023 r. rozpoczęły się prace archeologiczne, które mają na celu odnalezienia mogił więźniarek. Badania przeprowadzane są przez polsko-czeski zespół naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu i Uniwersytetu Zachodnioczeskiego w Pilźnie - jak czytamy w komunikacie gminy Sława. Jak podano dalej jest to dopiero pierwszy etap prac, który objął prospekcję geofizyczną z użyciem magnetometru w celu przeprowadzenia dokładnej analizy wskazanych terenów. Obecnie prowadzone prace badawcze mają na celu przygotowanie gruntu pod prace wykopaliskowe oraz archeologiczne.
