Czy sprzedawca ma obowiązek przyjąć uszkodzony banknot?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy na początku ustalić, czym w ogóle jest uszkodzony banknot. Według Nardowego Banku Polskiego banknoty uszkodzone to takie banknoty, które są:
- postrzępione
- naddarte
- podklejone
- przerwane
- nadmiernie zabrudzone
- zaplamione
- odbarwione
Jeśli jesteście w posiadaniu takiego banknotu, to niestety sprzedawca nie ma obowiązku jego przyjęcia. W świetle prawa uszkodzone banknoty przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Jakimi banknotami możemy płacić w sklepie?
Walutą uznawaną przez Narodowy Bank Polski jest złoty, emitowany jedynie przez NBP. W sklepach zapłacimy więc na pewno następującymi nominałami:
- 10 złotych
- 20 złotych
- 50 złotych
- 100 złotych
- 200 złotych
- 500 złotych
Należy pamiętać, aby zawsze sprawdzić autentyczność banknotu. Przy ocenie jego autentyczności najlepiej posłużyć się zasadą 4 kroków: dotknij, popatrz, przechyl i sprawdź:
- Dotknij – elementy szaty graficznej wykonane drukiem stalorytniczym wyczuwalne w dotyku m.in.: oznaczenia nominału, portret władcy, godło RP, podpisy Prezesa i Głównego Skarbnika NBP, oznaczenie dla niewidomych. Popatrz – zabezpieczenia widoczne przy oglądaniu banknotu pod światło tj.: znak wodny, nitka zabezpieczająca, recto-verso (uzupełniający się druk obustronny). Przechyl – zabezpieczenia widoczne po przechyleniu banknotu tj. efekt kątowy, farba zmienna optycznie, farba opalizująca, farba metalizowana, hologram, złota farba. Sprawdź – zabezpieczenia wymagające zastosowania dodatkowych urządzeń np. lupy lub lampy emitującej światło ultrafioletowe tj. mikrodruki i zabezpieczenia utajone - instruuje NBP
Gdzie wymienić uszkodzony banknot?
Jeśli mamy naderwany lub podarty banknot, to nie należy go sklejać taśmą. Narodowy Bank Polski przyjmuje wymianę banknotów na określonych zasadach:
- Zwrot równowartości wymienionych banknotów przekazywany będzie na wskazany we wniosku rachunek osoby fizycznej przesyłającej banknoty do wymiany.Banki zobowiązane są – na mocy zarządzenia Prezesa NBP – wymienić zniszczony banknot, jeśli więcej niż 45 proc. jego pierwotnej powierzchni zachowało się w jednym fragmencie i możliwe jest rozpoznanie jego nominału. Banknot, który zachował od 45 do 75 proc. pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie, zostanie wymieniony za połowę jego wartości nominalnej. Banknot, który zachował ponad 75 proc. pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie, a także banknot przerwany na nie więcej niż dziewięć części stanowiący w całości 100 proc. powierzchni banknotu, bank wymieni za jego pełną wartość nominalną - informuje NBP
Uszkodzone banknoty do wymiany należy wysyłać na poniższy adres:
- Narodowy Bank Polski, Departament Emisyjno-Skarbcowy, ul. Świętokrzyska 11/21, 00-919 Warszawa, z dopiskiem: „DES – wymiana”
