Spis treści
- Laureatka Afryki i krajów arabskich - Prof. Priscilla Baker, Chemia analityczna
- Laureatka Azji i Pacyfiku - Prof. Xiaoyun Wang, Matematyka Stosowana
- Laureatka Europy - Prof. Claudia Felser, Fizyka materii skondensowanej
- Laureatka Ameryki Łacińskiej i Karaibów - Prof. María Teresa Dova, Fizyka Cząstek Elementarnych i Pól
- Laureatka Ameryki Północnej - Prof. Barbara Finlayson-Pitts, Nauki o Środowisku
- 27 lat wzmacniania pozycji kobiet w nauce
12 czerwca, w siedzibie UNESCO w Paryżu, badaczki zostały uhonorowane za przełomowe osiągnięcia w dziedzinie nauk fizycznych, matematyki i informatyki. Laureatki udowadniają, jak istotny jest wkład kobiet w rozwój nauki. Naukowczynie prowadzą badania, dzięki którym przesuwają granice naszej wiedzy o świecie. Ich projekty stanowią odpowiedź na najważniejsze wyzwania współczesności i motywują nowe pokolenia — szczególnie młode kobiety — do odważnego kroczenia ścieżką nauki i innowacji.
Wyniki badań laureatek wyznaczają nowe kierunki rozwoju w takich obszarach, jak monitorowanie zdrowia w czasie rzeczywistym, bezpieczeństwo danych, zielona energia, wiedza o wszechświecie czy zanieczyszczenie powietrza. Rezultaty ich badań mają potencjał, by zrewolucjonizować technologie, zwiększyć zdolność społeczeństw do reagowania na globalne wyzwania i znacząco poprawić jakość życia na całym świecie.
Co roku międzynarodowe nagrody L’Oréal-UNESCO For Women in Science International Awards trafiają do pięciu wybitnych kobiet, reprezentujących następujące regiony świata: Afrykę i państwa arabskie, Azję i Pacyfik, Europę, Amerykę Łacińską i Karaiby oraz Amerykę Północną.
W 27. edycji programu laureatki zostały wyłonione spośród 466 nominacji, w drodze szczegółowej oceny przeprowadzonej przez niezależne jury pod przewodnictwem prof. Artura Ávili — profesora Instytutu Matematyki Uniwersytetu w Zurychu, wybitnego badacza w Instituto de Matemática Pura e Aplicada w Brazylii i laureata Medalu Fieldsa z 2014 roku.
Laureatka Afryki i krajów arabskich - Prof. Priscilla Baker, Chemia analityczna
Profesorka chemii, University of the Western Cape, Kapsztad, Republika Południowej Afryki. Nagrodzona za wybitny wkład w dziedzinie wysoce czułych mikroczujników elektrochemicznych do wykrywania zanieczyszczeń w środowisku, z zastosowaniami w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym, zdrowotnym i energetycznym. Jej zaangażowanie jako mentorki w dziedzinie elektrochemii analitycznej umożliwiło studentom i naukowcom na wczesnym etapie kariery podejmowanie innowacyjnych projektów badawczych w tej dziedzinie.
Laureatka Azji i Pacyfiku - Prof. Xiaoyun Wang, Matematyka Stosowana
Prof. Chen-Ning Yang, Instytut Studiów Zaawansowanych, Tsinghua University Pekin, Chiny. Nagrodzona za znaczny wkład w kryptografię i matematykę kryptograficzną, które mają kluczowe znaczenie dla bezpiecznej komunikacji i przechowywania danych. Jej przełomowa praca wykazała istotne wady funkcji skrótu, które są szeroko stosowane w protokołach komunikacyjnych i doprowadziły do wynalezienia nowych standardów funkcji skrótu. Obecnie standardy te są używane w przypadku kart bankowych, haseł komputerowych i handlu elektronicznego. Jej dorobek zachęcil wiele studentek do podjęcia kariery naukowej w dziedzinie matematyki i bezpieczeństwa sieciowego.
Laureatka Europy - Prof. Claudia Felser, Fizyka materii skondensowanej
Dyrektorka i członkini naukowa, Max Planck Institute for Solid State Research, Drezno, Niemcy. Nagrodzona za przełomową pracę z pogranicza fizyki, matematyki i chemii, która doprowadziła do odkrycia i stworzenia nowych materiałów magnetycznych. Są one bardzo obiecujące dla przyszłych technologii zielonej energii. Jej wizjonerskie podejście utorowało drogę nowej dziedzinie "topologicznej chemii kwantowej" i zapoczątkowało rewolucję w dziedzinie materii relatywistycznej. Jej wyjątkowe poświęcenie i dociekliwość stworzyły most między nauką podstawową a rzeczywistymi wyzwaniami w zakresie przechowywania danych i technologii zielonej energii. Jest liderką informującą społeczeństwo o roli nauki, między innymi poprzez zachęcanie młodych pokoleń, zwłaszcza kobiet, do kontynuowania kariery naukowej, oraz mentoring dla nich.
Laureatka Ameryki Łacińskiej i Karaibów - Prof. María Teresa Dova, Fizyka Cząstek Elementarnych i Pól
Profesorka na Wydziale Fizyki na Wydziale Nauk Ścisłych Narodowego National University of La Plata oraz starsza pracowniczka naukowa w Narodowej Radzie Badań Naukowych i Technicznych (CONICET), La Plata, Argentyna. Nagrodzona za swój kluczowy wkład w fizykę wysokich energii, w tym odkrycie ischarakteryzowanie bozonu Higgsa, poszukiwanie nowych kierunków fizyki i niezwykłą pracę w badaniu fizyki promieniowania kosmicznego. Jej przywództwo w tej dziedzinie i wyjątkowe zaangażowanie w mentoring młodych naukowców zainspirowały nowe pokolenie i doprowadziły Argentynę do odegrania ważnej roli w fizyce eksperymentalnej na całym świecie.
Laureatka Ameryki Północnej - Prof. Barbara Finlayson-Pitts, Nauki o Środowisku
Emerytowana profesorka na Wydziale Chemii oraz założycielka/współdyrektorka Atmospheric Integrated Research Institute, University of California, Irvine, Stany Zjednoczone Ameryki.Nagrodzona za swoje przełomowe badania ujawniające nowe procesy powstawania zanieczyszczeń powietrza, takie jak smog fotochemiczny, ustaliła molekularne podstawy reakcji na granicy faz między atmosferą a cząstkami unoszącymi się w powietrzu. Jej wyjątkowa zdolność do przekładania fundamentalnych odkryć na rzeczywiste zastosowania doprowadziła do przełomowego wkładu w politykę publiczną i przepisy dotyczące chemii atmosfery, ostatecznie poprawiając jakość powietrza. Jej entuzjazm sprawił, że stała się pełną pasji i niezwykłą profesorką i mentorką.
27 lat wzmacniania pozycji kobiet w nauce
Według danych UNESCO, kobiety nadal stanowią tylko nieco ponad jedną trzecią badaczy na świecie (31,1%) - Dane: UNESCO (2025) Status i trendy kobiet w nauce: nowe spostrzeżenia i perspektywy sektorowe. Paryż: Wydawnictwo UNESCO.
Z tego powodu Fundacja L’Oréal i UNESCO od 27 lat współpracują w ramach programu For Women in Science, wspólnie promując i umacniając rolę kobiet w świecie nauki. Inicjatywa ta wspiera rozwój kariery naukowczyń i pomaga im pokonywać napotykane bariery, dając im realną szansę na udział w kształtowaniu przyszłości nauki oraz w rozwiązywaniu kluczowych wyzwań współczesności — z korzyścią dla całego społeczeństwa.
UNESCO (2025) Status i trendy kobiet w nauce: nowe spostrzeżenia i perspektywy sektorowe. Paryż: Wydawnictwo UNESCO.
Od momentu powstania, w ramach programu L'Oréal–UNESCO Dla Kobiet i Nauki uhonorowano 4700 badaczek, w tym 137 z nich to laureatki For Women in Science International Awards, a 4500 wyróżniono w konkursach lokalnych. 7 laureatek otrzymało Nagrodę Nobla w dziedzinie nauki.
W świecie stojącym przed bezprecedensowymi wyzwaniami – zmianami klimatycznymi, kryzysami zdrowotnymi, bezpieczeństwem cyfrowym – nauka jest ważniejsza niż kiedykolwiek. A w centrum tej pilnej potrzeby znajdują się kobiety. Od 27 lat program L'Oréal-UNESCO For Women in Science wspiera utalentowane kobiety, które przyczyniają się do rozwiązywania największych wyzwań naszych czasów. Nagradzając laureatki 2025, doceniamy ich wkład w postęp naukowy i kluczową rolę w sprostaniu wyzwaniom jutra
- mówi Pauline Avenel-Lam, dyrektor wykonawcza Fondation L'Oréal.
Zaangażowanie UNESCO na rzecz równości płci w nauce leży u podstaw naszej misji rozwoju wiedzy na całym świecie. Wierzymy, że połączenie sił z naszymi partnerami w celu wzmocnienia pozycji kobiet w nauce jest kluczem do budowania zrównoważonej przyszłości i sprostania złożonym wyzwaniom stojącym przed naszym światem. Program L'Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki zapewnia naukowczyniom uznanie, wsparcie i możliwości, na jakie zasługują. Świętując zwycięstwa laureatek tegorocznej edycji i każde nowe pokolenie badaczek, zbliżamy się do świata, w którym wkład kobiet jest w pełni doceniany w każdej dziedzinie naukowej i w którym wszyscy czerpiemy korzyści z ich osiągnięć
- powiedziała Lidia Brito, zastępczyni dyrektora generalnego ds. nauk przyrodniczych UNESCO.