Wielu emerytów nie zdaje sobie sprawy, że wysokość ich świadczenia nie jest ustalona raz na zawsze. Istnieje procedura, która pozwala na ponowne przeliczenie emerytury przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. To szansa na podwyżkę i otrzymanie jednorazowego wyrównania. Kluczowe jest jednak spełnienie określonych warunków i złożenie odpowiedniego wniosku. Co ważne, ZUS gwarantuje, że w wyniku przeliczenia świadczenie nie zostanie obniżone.
Kiedy ZUS przeliczy emeryturę?
O ponowne przeliczenie świadczenia można ubiegać się na wniosek, ale w niektórych przypadkach ZUS robi to automatycznie (z urzędu). Najczęściej o podwyżkę mogą starać się osoby, które:
- po przejściu na emeryturę kontynuowały pracę i opłacały składki,
- odnalazły brakujące dokumenty potwierdzające staż pracy lub wysokość zarobków sprzed lat,
- uzyskały nowe dowody mające wpływ na wysokość kapitału początkowego,
- wychowywały dzieci lub studiowały przed 1999 rokiem, a nie zostało to wcześniej uwzględnione.
ZUS przeliczy świadczenie z urzędu, gdy dojdzie do zmiany przepisów prawa lub gdy będzie korygował błędy w swoich rejestrach.
Kto zyska na przeliczeniu emerytury?
Prawo do ubiegania się o przeliczenie świadczenia ma każdy emeryt, który posiada nowe dane mogące wpłynąć na jego wysokość. W szczególności dotyczy to:
- Pracujących emerytów – osoby, które nadal są aktywne zawodowo.
- Kobiet, które wychowywały dzieci przed 1999 rokiem.
- Absolwentów szkół wyższych, którzy studiowali przed 1999 rokiem.
- Osób, które odnalazły dowody na dodatkowe okresy zatrudnienia.
- Emerytów z roczników, którym świadczenie przyznano przed 2009 rokiem i są w stanie udokumentować wyższe zarobki lub dłuższy staż pracy.
Co istotne, obowiązuje tu zasada ochrony praw nabytych. Oznacza to, że jeśli nowe wyliczenie okaże się mniej korzystne, ZUS będzie nadal wypłacał świadczenie w dotychczasowej wysokości. Złożenie wniosku nie wiąże się więc z ryzykiem obniżenia emerytury.
Wniosek o przeliczenie emerytury
Aby ZUS ponownie obliczył świadczenie, należy złożyć specjalny wniosek ERPO (Wniosek o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego). Można to zrobić:
- osobiście w placówce ZUS,
- listownie,
- elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS).
Do wniosku trzeba dołączyć dokumenty potwierdzające nowe okoliczności, np. zaświadczenie od pracodawcy o zatrudnieniu i zarobkach lub odnalezione świadectwa pracy. ZUS ma 60 dni na wydanie decyzji od momentu otrzymania kompletnego wniosku.
Jak podają statystyki, średni wzrost emerytury po przeliczeniu wynosi od 160 do 230 zł miesięcznie. W niektórych przypadkach kwoty mogą być jednak znacznie wyższe. Co więcej, uprawnieni mogą liczyć na jednorazowe wyrównanie za okres od złożenia wniosku do wydania decyzji, które w przeszłości sięgało nawet 1800 zł.
