Sztuczna inteligencja odczytuje zwęglone zwoje z Herkulanum. Jak to możliwe?

Spis treści

1. Kiedy wybuch wulkanu zniszczył Pompeje?
2. Sztuczna inteligencja odczytuje zwoje z Herkulanum

Kiedy wybuch wulkanu zniszczył Pompeje?

Potężny wybuch Wezuwiusza miał miejsce w 79 roku naszej ery. Wulkan zniszczył Pompeje zabijając ok. 2 tysięcy osób i na wiele setek lat pogrzebał okolice pod grubą warstwą popiołu. Archeolodzy odkryli w okolicy wulkanu nie tylko ciała ofiar, ale wiele cennych artefaktów. Podczas erupcji wulkanu zostały zniszczone nie tylko Pompeje, ale również położone w sąsiedztwie Herkulanum. Chociaż wydaje się to niemożliwe, to dzięki sztucznej inteligencji naukowcy są coraz bliżej odczytania starożytnych zwojów znalezionych w willi w Herkulanum. Znalezione zwoje były zwęglone i wydawać się mogło, że nie ma możliwości ich odczytania, aż do teraz.

Sztuczna inteligencja odczytuje zwoje z Herkulanum

Zwoje znalezione w bogatej willi zachowały się w formie zwęglonych rulonów. Na przestrzeni wieków udało się odnaleźć ponad 1800 tzw. zwojów z Herkulanum. Większość z nich jest przechowywana w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu. W kolekcji są setki tekstów ze starożytnej biblioteki rzymskiego obywatela. Był to najprawdopodobniej Lucius Kalpurniusz Piso Cezonin, konsul rzymski i teść Juliusza Cezara. Odczytywanie zapisanych na zwojach tekstów odbywa się w ramach tzw. Wyzwania Wezuwiusza. Konkurs ten został ogłoszony w marcu 2023 roku i skierowany jest do zespołów naukowych specjalizujących się w tworzeniu i trenowaniu modeli uczenia maszynowego. Skany 3D dwóch zwojów oraz opracowany algorytm zostały udostępnione uczestnikom, którzy mają za zadanie je odczytać. Nagroda główna wynosi aż 700 tys. dolarów i zostanie przyznana zespołowi, który do końca 2023 roku odczyta cztery akapity tekstu z wewnętrznych warstw zwojów. W październiku 2023 roku ogłoszono pierwszych zwycięzców Wyzwania Wezuwiusza (Vesuvian Challenge). Luke Farritor, student z University of Nebraska–Lincoln oraz Youssef Nader z Free University of Berlin. Za pomocą sztucznej inteligencji i praktycznie w tym samym momencie natrafili na to samo greckie słowo ze zwoju oznaczające kolor „fioletowy”. W związku z tym, że Farritor był szybszy, otrzymał nagrodę w wysokości 40 000 dolarów, natomiast Nader jako drugi 10 000 dolarów. Nagroda główna wciąż pozostaje do zdobycia, a w konkursie bierze udział wiele zespołów i osób z całego świata.