Sposób przyjęcia spadku ma istotny wpływ na odpowiedzialność za długi spadkowe. Może się bowiem okazać, że dziedzicząc spadek, otrzymamy nie tylko majątek osoby zmarłej, ale także jej długi. W przypadku gdy długi spadkodawcy przewyższą wartość pozostawionego przez niego majątku, spadkobierca może być zmuszony pokryć je ze swojego majątku osobistego. Na szczęście można tego uniknąć.
Gdy dojdzie do dziedziczenia, spadkobierca ma 3 wyjścia: może przyjąć spadek wprost, może przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, bądź może spadek odrzucić. Jeśli w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o tytule swego powołania, spadkobierca nie złoży żadnego oświadczenia, z mocy prawa będzie uznane, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Odrzucenie spadku
Odrzucenie spadku oznacza, że spadkobierca zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. W takim przypadku niczego nie dziedziczy – ani praw majątkowych, ani długu.
Proste przyjęcie spadku
Proste przyjęcie spadku oznacza, że spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia. W takim przypadku wierzyciele mogą dochodzić swoich praw zarówno z majątku spadkowego, jak i z majątku osobistego spadkobiercy. Nietrudno wyobrazić sobie sytuację, gdy wartość długów spadkowych przewyższy wartość odziedziczonego majątku, w wyniku czego spadek doprowadzi do zubożenia osoby, która go otrzymała. Na szczęście dla nieświadomych ryzyka spadkobierców taka sytuacja jest możliwa tylko w sytuacji, gdy złożą oni wyraźne oświadczenie o prostym przyjęciu spadku.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza
Najbardziej korzystne dla spadkobiercy wydaje się przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W takiej sytuacji spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości spadku. W przypadku, gdyby okazało się, że długi spadkowe przewyższają wartość spadku, majątek osobisty spadkobiercy pozostanie bezpieczny – w najgorszym przypadku straci on wówczas jedynie cały odziedziczony spadek. Jest to więc najlepszy sposób na przyjęcie spadku w sytuacji, gdy nie jesteśmy pewni co do stanu zadłużenia spadku. Z takiego też założenia wychodzi ustawodawca. Jeśli w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania, nie złoży on żadnego oświadczenia, uznaje się, że przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Polecany artykuł:
Ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie jest jednak bezwarunkowe. Zgodnie z art. 1030 §2 kodeksu cywilnego, „w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku”. Ograniczenie to przestaje obowiązywać w dwóch przypadkach:
- jeżeli spadkobierca podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych
- jeżeli spadkobierca podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi
W takie sytuacji spadkobierca będzie traktowany jakby przyjął spadek wprost, czyli będzie odpowiadał za długi spadkowe całym swoim majątkiem.
Polecany artykuł:
