Akcja Znicz 2022. Czy Żandarmeria Wojskowa może przeprowadzać kontrole kierowców?

Czy Żandarmeria Wojskowa może przeprowadzać kontrole kierowców?

W związku z rozprzestrzenianiem się epidemii wywołanej koronawirusem, żołnierze zostali oddelegowani do pomocy policjantom w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. To sprawiło, że wiele osób zaczęło się zastanawiać, jakie właściwie są uprawnienia Żandarmerii Wojskowej i czy wojsko może kontrolować kierowców. Wyjaśniamy. 

Zarządzenie premiera o pomocy policjantom w utrzymaniu porządku przestało obowiązywać wraz z odwołaniem stanu epidemii w Polsce. Jednakże nawet w czasie jego obowiązywania wojsko nie posiadało uprawnień do przeprowadzania kontroli drogowych. Takie prawo posiada jedynie policja. Żołnierz może jednak brać udział w kontroli drogowej w tzw. patrolu mieszanym, czyli razem z policjantem. Warto jednak wiedzieć, że żołnierz ma prawo kierowania ruchem drogowym, a kierowcy mają obowiązek stosowania się do jego poleceń. 

Po zniesieniu stanu pandemii przepisy w tej kwestii pozostają takie same. Z zasady funkcjonariusze Żandarmerii Wojskowej nie zajmują się kontrolowaniem cywilów. Zgodnie z ustawą o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych żołnierze mogą jedynie wykonywać zadania w stosunku do: 

1) żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową;

2) żołnierzy niebędących w czynnej służbie wojskowej w czasie noszenia przez nich mundurów oraz odznak i oznak wojskowych;

3) pracowników zatrudnionych w jednostkach wojskowych;

4) osób przebywających na terenach lub w obiektach jednostek wojskowych;

5) innych osób niż określone w pkt 1–4, podlegających orzecznictwu sądów wojskowych albo jeżeli wynika to z odrębnych przepisów;

6) osób niebędących żołnierzami, jeżeli współdziałają z osobami, o których mowa w pkt 1–5, w popełnieniu czynu zabronionego przez ustawę pod groźbą kary albo też jeżeli dokonują czynów zagrażających dyscyplinie wojskowej albo czynów przeciwko życiu lub zdrowiu żołnierza albo mieniu wojskowemu;

7) żołnierzy sił zbrojnych państw obcych, przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków ich personelu cywilnego, jeżeli pozostają w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, o ile umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, nie stanowi inaczej.