Niezwykłe wyróżnienie dla krakowskich naukowców. Odtwarzają w 3D antyczne miasto [ZDJĘCIA]

Krakowscy naukowcy pracują na Cyprze. Rekonstruują antyczne miasto

Starożytne miasto Nea Pafos jest jednym z najważniejszych stanowisk archeologicznych na Cyprze. Zostało założone w zachodniej części wyspy pod koniec IV lub na początku III w. p.n.e. Znajdowało się najpierw, w okresie hellenistycznym, w obrębie egipskiego królestwa Ptolemeuszy, a potem pod kuratelą rzymską. Od ok. 200 p.n.e. do ok. 350 n.e. pełniło rolę stolicy wyspy. Wpisanie na listę UNESCO zaowocowało utworzeniem Parku Archeologicznego, miejsca o specjalnym statusie, chronionego przed współczesną zabudową i obejmującego ogromy teren antycznego miasta - ok. 75 ha.

Zadaniem naukowców m. in. z Krakowa jest odtworzenie układu urbanistycznego antycznego miasta rozplanowanego w oparciu o plan hipodamejski. Podzielone było ono na kwartały zabudowy (insulae) przez regularną siatkę prostopadłych ulic. Kluczowe z punktu widzenia archeologii i urbanistyki wyniki badań dla tego obszaru opublikowała w 1990 roku Jolanta Młynarczyk z Uniwersytetu Warszawskiego. Na podstawie odkrytych pozostałości budynków i ulic oraz zdjęć lotniczych, prospekcji terenowej i innych danych badaczka zaproponowała rekonstrukcję siatki ulic antycznego miasta Nea Pafos.

- Weryfikujemy te wszystkie elementy, by uzyskać obraz rozwoju miasta. Pozwoli nam to stworzyć trójwymiarowe rekonstrukcje, które już zresztą powstają. Hellenistyczne Pafos mamy już niemal ukończone i wiemy, że efekt końcowy będzie fantastyczny. Do dopracowania pozostały nam jedynie detale. Będzie to zupełnie nowe spojrzenie na Nea Pafos. Dowiemy się, jak faktycznie mogło ono wyglądać, ile liczyło mieszkańców. Zrekonstruujemy szczegółowo te elementy zabudowy, które znajdują się terenie polskich wykopalisk. Pozostałe budynki, założenia architektoniczne czy elementy infrastruktury miasta będą pokazane bardzo ogólnie. Badania te prowadziły inne misje archeologiczne i nie mamy dostępu do tej dokumentacji. Bazujemy na tym, co zostało opublikowane - mówi prof. Ewdoksia Papuci-Władyka.

Niezwykłe odkrycia naukowców z UJ. Jakie skarby udało się im znaleźć?

Archeolodzy w trakcie poszukiwania antycznych ulic oraz w innych wykopach znajdują także wiele zabytków. Są to przede wszystkim duże ilości ceramiki, która przed opracowaniem jest myta i klejona, a także monet, szczególnie z okresu późnohellenistycznego. Oprócz ceramiki stołowej natrafili na wiele fragmentów amfor, w których przewożono wino. Są to naczynia zarówno miejscowej produkcji, jak i importowane np. z wyspy Rodos. Na niektórych z nich zachowały się stemple, które przybijali urzędnicy kontrolujący pojemność amfor czy jakość trunków. Najcenniejszym jednak zabytkiem są odkryte w studni zachowane w całości 2 lampki wykonane z brązu.