Czy grożą nam kolejne trzęsienia ziemi? Polska leży na styku trzech wielkich jednostek tektonicznych

Trzęsienia ziemi w Polsce. Jak często występują?

Na początek warto zastanowić się, czym właściwie są trzęsienia ziemi. Zgodnie z definicją słownika PWN trzęsieniem ziemi nazywamy gwałtowne zaburzenie stanu równowagi w jej wnętrzu, prowadzące do wyzwolenia się energii w postaci ciepła, fal sejsmicznych, ruchu skał i ich trwałych deformacji. Wielkość procesu w ognisku trzęsienia ziemi określa się przy użyciu tzw. skali magnitud, znanej jako Skala Richtera. Skala ta zawiera wartości od liczby poniżej 2 do więcej niż 9. Co ciekawe, najmniejsze i rzadko odczuwane przez człowieka wstrząsy odnotowywane są średnio ok. 2 920 000 razy rocznie, czyli ok. 8 000 dziennie. Trzęsienia, które przekraczają maksymalny poziom Skali Richtera zdarzają się raz na 20 lat. Takie trzęsienie ziemi może zburzyć wszystkie miasta na terenie większym niż kilkanaście tysięcy km kw.

Z danych opublikowanych w „Czasopiśmie Techincznym” Politechniki Krakowskiej wynika, że trzęsienia ziemi, których skutki byłyby odczuwalne na terenie Polski zdarzają się bardzo rzadko. Po analizie źródeł historycznych badacze doszli do wniosku, że zjawiska sejsmiczne, które powodują znaczne uszkodzenia budowli odnotowywane są w Polsce w przedziale od 50 do 100 lat.

Trzęsienia ziemi. Czy Polska może czuć się zagrożona?

Trzęsienia ziemi w Polsce odnotowywane są od ok. 1011 roku. Największe trzęsienie ziemi w Polsce odnotowano 5 czerwca 1443 roku pomiędzy rzeką Ślęzą a Strzelinem w dzisiejszym woj. dolnośląskim. Osiągnęło ono magnitud ok. 6,0. Trzęsienie ziemi spowodowało liczne zniszczenia m.in. w Krakowie, a według zapisów historycznych w jego wyniku zginęło ok. 30 osób. Dla porównania, najwyższa odnotowana magnitud w historii wyniosła 9,5 – miało to miejsce w południowym Chile w 1960 roku. W wyniku trzęsienia ziemi zginęło 1655 osób, a 2 mln straciły dach nad głową. Pod względem liczby ofiar najtragiczniejszym pozostaje trzęsienie ziemi z 23 stycznia 1556 roku w Chinach. Zginęło wówczas ok. 830 tys. osób.

W wyniku trzęsienia ziemi na Słowacji wiele osób zastanawia się, czy Polsce grożą trzęsienia ziemi. Jak podaje Zintegrowana Platforma Edukacyjna, Polska leży na styku trzech wielkich jednostek tektonicznych Europy:

• prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej,
• paleozoicznej platformy Europy Zachodniej i Środkowej,
• strefy fałdowań alpejskich Europy Południowej.

Czy trzęsienia ziemi grożą Polsce?

Ryzyko sejsmiczne istnieje zawsze, w Polsce jest bardzo małe, choć nie jest zerowe - uważa prof. Zbigniew Zembaty, dziekan Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Opolskiej. Jak przypomina, o skutkach trzęsienia ziemi w Krakowie pisał m.in. Jan Długosz.

Jak zaznacza prof. dr hab. inż. Zbigniew Zembaty, na globie nie ma praktycznie miejsc, które są całkowicie wolne od ryzyka trzęsienia ziemi. Naukowiec przypomina, że już kronikarz Jan Długosz pisał w XV wieku o zawaleniu się sklepienia kościoła w Krakowie na skutek trzęsienia ziemi, którego epicentrum znajdowało się na terenie dzisiejszej Słowacji.

W 2004 roku odnotowano w Polsce dwa słabe trzęsienia ziemi, które spowodowały drobne uszkodzenia budynków. Cała południowa granica Polski formalnie powinna być najsłabszą strefą budowlanej normy sejsmicznej. w Czechach i na Słowacji jest taka norma projektowania ze słabą strefą sejsmiczną - dodał naukowiec. Jak zaznaczył, w ciągu ostatnich 10 tys. lat, szczególnie w rejonie Karpat, mogły mieć miejsce trzęsienia mające swoje epicentra na terenie Polski.

Największe katastrofy w Tatrach. Dramatyczne historie, które miały miejsce w górach