Nie pozwólmy wygrać depresji - rozmawiajmy…

Depresja u nastolatków mylona jest czasami ze złym zachowaniem. Obraz kliniczny charakterystyczny dla depresji młodzieżowej to: poczucie smutku, obniżony nastrój, trudności w przeżywaniu przyjemności, brak sił, drażliwość, irytacja, kłótliwość, pobudzenie, złośliwość, myśli samokrytyczne, poczucie winy, poczucie wstydu, dysfunkcje poznawcze, trudności z zasypianiem i wstawaniem, utrata apetytu lub jedzenie nadmiarowe, zahamowanie lub pobudzenie, myśli i tendencje autoagresywne, drastyczna zmiana zachowania, utrata znajomych i zainteresowań, zaniedbywanie higieny, odmawianie wyjścia na zewnątrz, uzależnienia behawioralne, obniżenie funkcjonowania w szkole, rezygnacja z aktywności. Nieleczona depresja powoduje powikłania: zaburzenia zachowania i emocji, fobię szkolną i społeczną, zagrożenie wykluczeniem społecznym.

Depresja dziecięca może przybierać różne maski i chować się za zachowaniami, które mogą się z nią zupełnie nie kojarzyć. Można długo jej nie zauważać lub błędnie interpretować jako zupełnie inny problem. Trzeba sobie również zdawać sprawę z tego, że młodsze dzieci nie zadbają o siebie same, będą natomiast pokazywać problem poprzez różne niespecyficzne zachowania. Depresji dziecięcej częściej może towarzyszyć rozdrażnienie niż smutek, który skrywany jest pod maską drażliwości, wybuchów krzyku oraz popadania w konflikty.

Pogorszenie wyników w nauce może być również objawem depresji. Dzieci czują, że zaczynają odstawać od rówieśników na polu edukacyjnym. Nie wiedzą, co się dzieje i często zaczynają myśleć o sobie, że są gorsze. Jeśli dorośli z otoczenia dziecka błędnie zinterpretują pogorszenie w nauce jako „lenistwo”, problem się tylko pogłębi – spowoduje to dalsze zamknięcie się w sobie, obniży samoocenę i jeszcze zmniejszy motywację do dalszej aktywności. Dziecko, które cierpi na depresję doświadcza dużego napięcia. To napięcie może kumulować się w ciele i dawać o sobie znać w postaci różnych dolegliwości. Czuje na przykład dotkliwe skurcze żołądka czy ból głowy. Nie rozumie tego, że źródłem tych dolegliwości może być depresja.

Dziecko, które cierpi na depresję, przeżywa kumulację różnych trudnych emocji m.in. złości. Ta złość może być kierowana na innych w postaci prowokowania bójek lub agresji słownej. Może być też tak, że dziecko skieruje złość do siebie i będzie się np. samookaleczało. Zachowania agresywne pełnią ważną rolę, bo pomagają dziecku w radzeniu sobie z emocjami. Jeśli mu ich zabronimy i nie damy nic w zamian, dziecko po jakimś czasie wróci do takich zachowań, bo one na jakiś czas rozładowują jego napięcie.

Pamiętajmy, że wsparcie ze strony rodziców jest niezwykle ważne dla dziecka w depresji, a także ma ogromny wpływ na proces leczenia. Rozmawiajmy, wysłuchajmy gdy dziecko tego potrzebuje - bez krytykowania i obwiniania. Bądźmy cierpliwi, ponieważ depresja nie zniknie z dnia na dzień. Wspierajmy dziecko przez cały czas i dajmy mu poczucie bezpieczeństwa, zrozumienia i akceptacji.