Prawa miejskie Żary uzyskały po 1260 roku. Wtedy też zaczęto myśleć o budowie systemu obronnego. Od XIV wieku powstawały kamienno-darniowe mury, bramy i wieże. Zachowana do dzisiejszych czasów wieża wartownicza była elementem Bramy Dolnej znajdującej się na wschodzie miasta.
Po jakimś czasie ten system obronności zaczął jednak tracić na znaczeniu. Na przestrzeni lat wygląd i przeznaczenie tego zabytku ulegały zmianie. W XVI wieżę nadbudowano korzystając z cegły, a dach, który możemy podziwiać do teraz dodano dopiero w XVIII wieku.
Niestety ze względu na zły stan techniczny mieszkańcy i turyści nie mogli zwiedzać tego zabytku od środka. Roczny remont rozpoczął się w 2018r. Od listopada wieża wartownicza znowu jest udostępniona dla mieszkańców. Obecnie w środku znajduje się wystawa dotycząca średniowiecznych fortyfikacji. Są to fotografie i rysunki m.in. machin oblężniczych.
Klucz do zabytku znajduje się w Muzeum Pogranicza Śląsko-Łużyckiego. Wieżę możemy więc zwiedzać w godzinach otwarcia muzeum.