W styczniu bieżącego roku, szef MON Mariusz Błaszczak zatwierdził umowę na 116 czołgów M1A1 Abrams oraz powiązany sprzęt. Jest to pierwsza partia Abramsów zamówionych przez Polskę, która wcześniej nabyła również 250 czołgów w najnowszej wersji.
Ile kosztowały Polskę czołgi Abrams? Kolosalna kwota!
Umowa ma wartość około 1,4 mld dolarów netto, z czego niemal 200 mln dolarów jest pokrywane przez stronę amerykańską jako część przyznanych Polsce środków pomocowych. Dostawy czołgów i pozostałego sprzętu są planowane na lata 2023-2024. Czołgi te, które wcześniej były używane przez Korpus Piechoty Morskiej USA, przechodzą szczegółową rewizję, są dostosowywane do polskich wymagań i dostarczane z zerowymi przebiegami.
Oprócz czołgów M1A1 i części zamiennych, Polska otrzyma również 12 wozów zabezpieczenia technicznego M88A2 Hercules, osiem mostów towarzyszących, sześć wozów dowodzenia M577 oraz 26 warsztatów na podwoziu Humvee. Umowa obejmuje także wsparcie szkoleniowe i logistyczne.
Stany Zjednoczone zgodziły się sprzedać Polsce również ponad ćwierć miliona sztuk amunicji, w tym 112 tysięcy pocisków podkalibrowych z rdzeniem ze zubożonego uranu. Zakup amunicji został wyłączony i będzie podlegać odrębnej umowie.
W przyszłym roku mają zostać dostarczone pierwsze z 250 czołgów w najnowszym wariancie M1A1 SEPv3. Początkowo dostawy były planowane na lata 2025-2026, ale istnieje możliwość przyspieszenia terminów.
W ubiegłym roku, na podstawie odrębnego porozumienia, Wojska Lądowe Stanów Zjednoczonych przetransportowały na terytorium Polski 28 czołgów M1A2 SEPv2 wraz z instruktorami, którzy mieli za zadanie szkolić polskie załogi. Szkolenia odbywały się w ramach Akademii Abrams, która została uruchomiona w Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Poznaniu.
Czym charakteryzują się czołgi Abrams?
Czołg Abrams, nazwany na cześć gen. Creightona Abramsa, który był dowódcą wojsk amerykańskich w Wietnamie w latach 1968-1972, jest produkowany przez firmę General Dynamics. Jeden z głównych celów konstrukcyjnych czołgu było zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa dla załogi. Dzięki konstrukcji wieży istnieje możliwość przetrwania przez załogę w przypadku trafienia i eksplozji amunicji. Abrams jest wyposażony w gładkolufową armatę kal. 120 mm, która została skonstruowana przez niemiecką firmę Rheinmetall. Ta sama armata jest również stosowana w czołgach Leopard 2 (oba czołgi mają swoje korzenie w programie, który zakładał wspólną amerykańsko-niemiecką konstrukcję). Licencyjne działa zostały później zmodyfikowane przez Amerykanów.
Czołg Abrams, w zależności od wersji, ma masę pomiędzy 55 a 67 tonami. Napędzany jest silnikiem turbowałowym o mocy 1500 koni mechanicznych, co pozwala mu osiągnąć prędkość około 70 km/h. Wojska USA stosują paliwo lotnicze, ale turbina może być zasilana różnymi rodzajami paliwa. Wielopaliwowość jest uważana za zaletę turbiny, jednak wada to wyższe zużycie paliwa oraz brak zdolności do pokonywania głębokich przeszkód wodnych przez czołg.
Przypomnijmy, że Polska jest pierwszym krajem w Europie i pierwszym krajem spoza USA w NATO, który zakupił czołgi Abrams. W marcu bieżącego roku Rumunia ogłosiła również swoją intencję zakupu tych pojazdów. Czołgi M1 w różnych wersjach są obecnie używane przez wojska Maroka, Kuwejtu, Iraku, Egiptu, Australii, Arabii Saudyjskiej, a także zostały zamówione przez Tajwan. Były one wykorzystywane w trakcie działań wojennych w Afganistanie i Iraku. Abramsy irackiej armii brały udział w walce przeciwko Państwu Islamskiemu (IS), zaś czołgi saudyjskie były zaangażowane podczas wojny domowej w Jemenie - informuje PAP.
