Warzywa zdrożały o blisko 40 proc. Eksperci uspokajają: „Stopa inflacji powinna się zmniejszać”

W czerwcu 2023 r. codzienne zakupy Polaków były droższe średnio o 18,1 proc. niż rok wcześniej – wynika z najnowszego raportu „Indeks cen w sklepach detalicznych”, przygotowanego przez UCE RESEARCH i Uniwersytet WSB Merito. Raport powstał na podstawie analizy ponad 78 tys. cen detalicznych z ponad 35 tys. sklepów. W badaniu porównano ceny 100 najczęściej wybieranych przez konsumentów produktów codziennego użytku z czerwca 2023 roku i analogicznego okresu 2022 roku.

Choć ceny w sklepach cały czas rosną, to dynamika ich wzrostu z miesiąca na miesiąc spada. W maju codzienne zakupy były droższe– o 19,9 proc., w kwietniu – o 20,4 proc., a w marcu – o 23,7 proc.

- Ten trend ma się utrzymać przez najbliższe miesiące i jeżeli nie pojawią się nieprzewidywalne zjawiska, takie jak katastrofy, wojny czy pandemie, to stopa inflacji powinna się zmniejszać – mówi dr Grzegorz Górniewicz z Uniwersytetu WSB Merito Toruń.

Z najnowszego raportu UCE RESEARCH i Uniwersytetu WSB Merito wynika, że w czerwcu ceny żywności i napojów bezalkoholowych poszły w górę średnio o 16,8 proc. rdr, podczas gdy w marcu wzrost ten wyniósł aż 23,2 proc. Jednocześnie wyraźnie widać, że art. spożywcze drożeją mniej niż produkty dla dzieci, karmy dla zwierząt, chemia gospodarcza czy środki higieny osobistej.

- Koszty produkcji art. przemysłowych są wyższe niż rolniczych. Wprowadzenie pakietu regulacji klimatycznych UE w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, czyli „Fit for 55”, w dłuższej perspektywie jeszcze pogorszy tę sytuację – podkreśla dr Górniewicz. - Propozycje w nim zawarte zakładają, iż normy emisji CO2 w 2030 roku w stosunku do 2021 roku zostaną obniżone o 55 proc. dla samochodów osobowych i o 50 proc. dla dostawczych. Przyjmuje się, że w 2035 roku poziom emisji będzie zerowy, gdyż nie będzie już można w ogóle kupować aut spalinowych. Dla rolników i konsumentów będzie to fatalne w skutkach.

W czerwcu najbardziej zdrożały warzywa, za które trzeba zapłacić średnio o 38,2 proc. więcej niż rok wcześniej. Rekordowe podwyżki widać w przypadku marchwi, która od czerwca ub. r. zdrożała o 84,8 proc. oraz cebuli, której ceny wzrosły o 84,8 proc. rdr.

- Susza w wielu europejskich krajach powoduje, że polska cebula stała się eksportowym hitem. Mniejsza podaż na krajowym rynku prowadzi do wzrostu cen - wyjaśnia dr Górniewicz. - Dodatkowo sytuację pogarszają drożejące nawozy i środki ochrony roślin.

Już drugi miesiąc z rzędu nie wszystkie obserwowane kategorie zdrożały. Ceny produktów tłuszczowych spadły w ciągu ostatnich 12 miesięcy o 8,1 proc. Olej staniał aż o 18,6 proc., a masło o 10, proc.

Wzrost cen w sklepach w okresie od czerwca 2022 r. do czerwca 2023 r.:

Warzywa – 38,2%

• marchew – 86,8%
• cebula – 84,8%

Chemia gospodarcza – 34,6%

• proszek do prania – 62,7 proc.
• papier toaletowy – 49,7 proc.

Karmy dla zwierząt – 26,6%

• karma dla kotów – 34%

Artykuły dla dzieci – 26,2%

• pieluchy dla niemowląt – 39,2%

Dodatki spożywcze – 24%

• majonez – 33,7%

Napoje bezalkoholowe – 18,3%

Pieczywo – 17,6%

Produkty sypkie – 17,6%

• cukier – 60,5%

Słodycze i desery – 15,8%

Owoce – 14,2%

Środki higieny osobistej – 8,6%

Używki – 7,8%

Produkty tłuszczowe – -8,1%

• olej – -18,6%
• masło – -10,2%

- Dynamika wzrostu cen produktów konsumpcyjnych będzie maleć. Tempo tego spadku będzie uzależnione od tego, jak szybko będą rosły wynagrodzenia. Jeśli wzrost ten będzie wyprzedzać dynamikę prognozowanych cen, to proces ich stabilizacji będzie długotrwały - ocenia dr Joanna Wieprow z Uniwersytetu WSB Merito Wrocław i przewiduje, że inflacja na dwucyfrowym poziomie utrzyma się do końca bieżącego roku.